На працягу некалькіх месяцаў каталіцкая моладзь распрацоўвае план рэстаўрацыі Мядзельскай Кальварыі. З гэтай нагоды два мядзельскія парафіяніны, якія займаюцца пытаннем рэстаўрацыі Кальварыі, наведалі польскі горад Зэбжыдова з яго знакамітай Кальварыяй.Нагадаем, Кальварыя ў Мядзеле была задумана i пабудавана паводле плана Дарогi Крыжовай ў Зэбжыдове, польскім мястэчку.
Мядзельская Кальварыя стала вельмі папулярнай і прыцягвала натоўпы пілігрымаў. Але яе жыццё перарвала ІІ сусветная вайна. 2 лістапада 1942 г. Кальварыя, што складалася з прыкладна 40 капліц, практычна была разабрана.
На цяперашні момант у Мядзеле амаль нічога не засталося са старасвеччыны, акрамя касцёла ды разбураных капліц, якіх з кожным днём становіцца усё менш.
Два мядзельскія парафіяніны, якія займаюцца пытаннем рэстаўрацыі Кальварыі, вырашылі зладзіць вандроўку ў польскі горад Зэбжыдова і наведаць тамтэйшую Кальварыю.
На адлегласці 38 км ад Кракава ў кірунку паўднёва-заходнім, у падножжа гораў Жар і Ланцкароны месціцца Кальварыя, якая складаецца з 44 касцёлаў і капліц, размешчаных на працягу 6 кіламетраў.Архітэктурна–тапаграфічная кампазіцыя тутэйшай Кальварыі вельмі нагадвае святое месца ў Ерусаліме.
Фундатарам Кальварыі Зэбжыдоўскай з кляштарам Бернардынаў быў кракаўскі стараста Мікалай Зэбжыдоўскі. Стараста жыў разам са сваёй жонкай Даротай у сваім замку на гарэ Ланцкарона, там і прыйшла думка пабудаваць кальварыю пры суседняй гары Жар.
Сам гарадок Зэбжыдова, налічваючы каля 15 тысяч жыхароў, забяспечыў пілігрымаў усім неабходным. Пры кляштары бернардынаў ёсьць дом пілігрыма (ноч 20-50 злотых, залежыць ад умоваў), таксама ёсьць шмат танных гатэляў (сярэдні кошт 80 злотых). Пытання, дзе і чым харчавацца і ўвогуле не паўстае, у Зэбжыдове праз кожныя 300 метраў ёсць альбо кавярня, альбо сталовая. Дарэчы, пры гатэлях ёсць свая міні-рэстарацыя, дзе можна і снедаць, і абедаць, і вячэраць.
На працягу 6 кіламетраў усёй кальварыі можна заўважыць шмат прыватных міні-кавярняў, дзе пілігрым можа спыніцца і пачаставацца гарбатай альбо халоднымі напоямі.
Крыжовы шлях складаецца з дзвюх дарожак: Ісуса і Марыі. Дзьве крыжовыя дарожкі ідуць побач увесь час і ў некаторых месцах злучаюцца.
Капліцы знешне пабудаваны вельмі падобна, але кожная капліца Кальварыі дакладна адлюстроўвае падзею стацыі. На працягу Кальварыі пілігрымаў здзіўляе несканчоная прыгажосць інтэр’еру касцёлаў, у якіх адразу адчуваецца святасьць і сапраўднасць Кальварыі.
Касьцёл на Кальварыі – гэта месца, дзе пілігрым павінен скласці асноўны рахунак сумлення.
Каля кожнай капліцы і касцёла мядзяльчане маліліся па частцы святога ружанца, разважалі над стацыямі. На кальварыі нават ёсць пабудаваныя Ратуша Пілата і дом Ірада. Каля гэтых будынкаў можна уявіці жахлівы суд людзей над Ісусам.
Дарога кальварыі складаецца з выбаінаў, каменняў, пяску. Ёсць магчымасць ахвяравацца і прайсці крыжовы хлях босым. Асаблівая фізічная цяжкасць можа адчуцца, калі прыйдзецца падымацца на вялізную гару па такіх камянях, але калі пілігрым ідзе з малітвай – Бог дапамагае яму.
Ёсць на Кальварыі і адзін мінус – паміж стацыяй Пілата і Ірада праклалі чыгунку, таму трэба спыняцца і ўважліва глядзець па баках, калі яе пераходзіш.
Але добры настрой ў пілігрымаў з’явіўся не на пачатку Кальварыі, а як толькі яны сышлі на прыпынак гораду Зэбжыдова. Адразу ў вачах
на высачэзнай гарэ малюецца галоўная базыліка, на галоўным фасадзе якой змешчана крывіцкая Пагоня.Сам інтэр’ер гораду адпавядае кальварыйным нормам: на кожнай вулачцы ёсць каплічка, дзе вернік можа памаліцца. Атмасфера гораду нагадвае нейкае незвычайнае месца, дзе пануе не зайздрасць і злосць, а любоў Хрыста.
На цяперашні момант у беларускім горадзе Мядзел ёсць такая ж самая Кальварыя па плане сваёй пабудовы. Распачынаецца яна з касцёла, які таксама стаіць на гары. Каля самога касцёла была і першая капліца Кальварыі (з гістарычных крыніц).
Сама ж кальварыя ў тыя часы была каля 5 кіламетраў, толькі капліцы, якія знаходзіліся на працягу гэтых кіламетраў альбо зніклі пад час ІІ сусветнай вайны, альбо знікаюць цяпер у мірны час.
Горад Мядзел мог бы стаць падобным на кальварыйскі горад Зэбжыдова,але для гэтага трэба каб большасць жыхароў гэтага горада зацікавіліся сваёй даўно забытай культурай і гісторыяй...
