Ілюстрацыйная выява аленя-зомбі. Фота: Кадр з паўднёвакарэйскага фільма «Цягнік у Пусан»
Як піша выданне Daily Mail са спасылкай на навуковы часопіс Neurology, у свеце маглі адбыцца першыя выпадкі заражэння людзей хваробай «аленяў-зомбі» (па-навуковаму — хваробай хранічнага знясілення, Chronic Wasting Disease, CWD), узбуджальнікам якой з'яўляюцца прыёны. Гэта анамальныя бялкі, якія раз'ядаюць мозг жывых істот.
Першымі магчымымі ахвярамі CWD сталі два паляўнічыя з ЗША, якія з'елі інфікаваную аленіну. Выратаваць іх не ўдалося.
Даследчыкі адзначаюць, што абодва пацыенты паступілі ў бальніцы ў 2022 годзе. У аднаго з іх, 72-гадовага мужчыны, пасля інфікавання рэзка пагоршыўся стан: ён стаў агрэсіўны, у яго выявіліся сімптомы дэменцыі. Праз месяц ён памёр, і яму быў пастаўлены дыягназ хваробы Крэйцфельта-Якаба — таксама невылечнага і цалкам смяротнага прыённага захворвання, якое звязана з каровіным шаленствам.
Другі пацыент пасля смерці атрымаў такі ж дыягназ, але цяпер, з прычыны адкрыцця навукоўцаў, іх дыягназы могуць быць перагледжаны на карысць аленевай «зомбі-хваробы».
«Розніцу паміж узбуджальнікамі CWD і хваробы Крэйцфельта-Якаба немагчыма вызначыць без дэталёвага і глыбокага аналізу. Абодва паляўнічыя елі інфікаванае CWD мяса аленяў, і сімптомы ў іх выявіліся падобныя.
Мы, канечне, не можам цалкам сцвярджаць, што мужчыны заразіліся менавіта CWD, аднак у лабараторных умовах аленевая «зомбі-хвароба» змагла перадацца і іншым відам жывёл, што кажа на карысць магчымасці заражэння людзей», — заявілі навукоўцы.
Паводле звычайных ацэнак і меркаванняў, аленевая «зомбі-хвароба» распаўсюджваецца толькі сярод жывёл сямейства аленевых, трапляючы да іх у мозг і павольна знішчаючы яго. У заражаных жывёл знікае страх перад людзьмі, а таксама з'яўляюцца «пусты позірк», млявасць, хударлявасць, празмернае слінавыдзяленне, дзіўныя хаатычныя рухі.
Акрамя гэтага, хвароба з'яўляецца вельмі ўстойлівай да дэзынфекцыйных сродкаў, радыяцыі і экстрэмальна высокіх тэмператур.
Адзін з выпадкаў заражэння аленя «зомбі-хваробай» у ЗША. Фота: Mark Hirsch / Contributor Getty Images
За апошнія гады патаген паспеў распаўсюдзіцца на 31 штат ЗША, Канаду, Нарвегію, Фінляндыю, Швецыю, Паўднёвую Карэю і Расію.
Праз немагчымасць лячэння CWD любыя заражаных асобін забіваюць, а іх целы спальваюць. Перад гэтым зоны распаўсюджвання хваробы аператыўна лакалізуюцца, аднак не заўсёды атрымліваецца адсачыць выпадкі заражэння, бо сімптомы часта выяўляюцца толькі праз год пасля трапляння прыёнаў у арганізм жывёл.
Чытайце таксама:
У Аргенціне зафіксавалі хваробу, з якой ніхто ў свеце не сутыкаўся амаль 30 гадоў
«Усе яны небяспечныя для чалавека». У Кітаі знайшлі 8 новых вірусаў, якія пагражаюць чалавецтву
