Прадоўжым пачатае папярэднім артыкулам знаёмства зь цікавымі зьвесткамі новага апытаньня НІСЭПД.
Адна з выразных тэндэнцыяў — працяг палярызацыі грамадзтва. У прыватнасьці, гэта тычыцца геапалітычнага выбару Беларусі.
Нагадаю, у сытуацыі гіпатэтычнага выбару між аб'яднаньнем з Расеяй і ўступленьнем у Эўразьвяз прапорцыя такая: 47,3% vs 34,7%. Год таму было 56,5% vs 29,3%, так што праэўрапейцаў паболела.
Вось выразная характарыстыка дзьвюх групаў: “…Ідэя аб’яднаньня з Расеяй у большай ступені падтрымліваецца жанчынамі, людзьмі сталага веку, меней адукаванымі, пэнсыянэрамі, а таксама жыхарамі ўсходніх рэгіёнаў краіны і болей дробных населеных пунктаў. Прыхільнікі заходняга вэктару заўважна маладзейшыя і болей адукаваныя. Сярод іх болей працаўнікоў недзяржаўнага сэктару, студэнтаў і навучэнцаў, а таксама жыхароў заходніх рэгіёнаў краіны і болей буйных пасяленьняў”.
Яшчэ пара штрыхоў: прарасейская публіка болей бедная і меней талерантная да заможных суайчыньнікаў (32% зь яе ліку ставяцца да багацейшых адмоўна, у той час як сярод праэўрапейцаў такіх нядобразычліўцаў толькі 17,3%). І разам з тым прарасейцы меней схільныя далучыцца да акцыяў пратэсту ў выпадку, калі матэрыяльнае становішча пагоршыцца. Вось вам мэнтальнасьць: буду зайздросьціць багацейшым, але што да змаганьня за лепшае жыцьцё — хай іншыя лоб падстаўляюць!
Тут усё настолькі красамоўна, што і камэнтаваць, бадай, ня варта. (Хіба што застаецца гадаць, чаму да Расеі, дзе жаноцкая доля заўжды была нялёгкай, болей цягнуцца кабеты. Мо яны самі патлумачаць? :-)
Зрэшты, вось які момант важны. Ня варта думаць, што ўсе прыхільнікі расейскага выбару гатовыя так вось узяць ды і ахвяраваць незалежнасьцю. Пэрыяд “саюзнага будаўніцтва”, калі прапагандаваўся фантастычны пражэкт агульнае дзяржавы пры захаваньні двух сувэрэнітэтаў, многім проста затлуміў мазгі. Калі ж ставіцца болей дыфэрэнцыяванае пытаньне пра варыянты стасункаў з усходняй суседкай, дык за зьліцьцё ў дзяржаву з адным прэзыдэнтам, сьцягам, войскам, валютаю і г.д. выказваюцца толькі 8,3%. Іншыя ж — за хаўрус незалежных дзяржаў (43,5%) або увогуле за такія ж дачыненьні, які і зь іншымі краінамі СНД (41,6%).
Так што цягу ў імпэрыю перабольшваць ня варта. Зрэшты, і з эўрапейскім выбарам ня ўсё так проста. Хай палітыкі-эўраэнтузіясты надта не лунаюць у эмпірэях :) Паводле сацыёлягаў, Эўропа ў беларусаў найперш асацыюецца з заможнасьцю, дабрабытам. І значна радзей — з палітычнымі каштоўнасьцямі. Звыш таго, у грамадзтве расьце праслойка тых, каго сацыёлягі называюць ізаляцыяністамі. Маўляў, ня трэба нам ні Расея, ні Эўропа, пражывем неяк самі па сабе. Іх доля ўзрасла да 28,8% (пры канцы 2005 году было толькі 18%).
Станоўчая гэта зьява ці не? Як заўважаюць аўтары апытаньня, “на ладнай дыстанцыі ад ўсясьветных цэнтраў уплыву трымаюцца і Швайцарыя, і Паўночная Карэя, але сытуацыя ўнутры гэтых краінаў адрозьніваецца кардынальна”.
Так што гэты фэномэн ізаляцыянізму трэба яшчэ асэнсаваць. Застаецца спадзявацца, што дурняў жыць, як у КНДР, усё ж няшмат :-)
