Была кадравіком — стала майстрам па манікюры: «Цяпер у мяне свой утульны кабінет. У планах — стаць блогерам»
Цяпер 46-гадовая Вера — уладальніца ўласнай студыі манікюру і педыкюру, хоць да гэтага яна 14 гадоў займала пасаду спецыяліста па кадрах.
«Я скончыла гістфак БДУ, уладкавалася сакратаром. Потым яшчэ ўзяла паўстаўкі кадравіка. Затым стала толькі спецыялістам па кадрах. Гадоў у 30 марыла, што буду займаць добрую пасаду, уладкуюся ў міністэрства».
Праца задавальняла, прэтэнзій ніякіх не было.
На змену прафесіі Веру падштурхнулі абставіны: у арганізацыі было скарачэнне, яе саму перавялі з поўнай стаўкі на 0,5. З'явіўся вольны час — жанчына пайшла на курсы манікюру і педыкюру.
— Чаму вы заняліся менавіта манікюрам?
— Гэта захапляла мяне з 12 гадоў, я з дзяцінства сядзела і малявала сабе пазногці і потым нават скончыла курсы па нарошчванні — рабіла манікюр сабе і хатнім. Пры гэтым мне падабалася быць спецыялістам па кадрах, таму я нічога не мяняла ў кар'еры на працягу доўгага часу.
Курсы манікюру былі небясплатнымі. Больш за тое, трэба было купіць хоць бы мінімальны набор майстра: працоўны стол, крэслы (для сябе і для кліента), лямпу, лакі. На гэта прыйшлося траціць свае ашчаджэнні, пазычаць, нейкія тавары набываць у растэрміноўку.
«Паволі стала працаваць у пазногцевым сэрвісе, сумяшчаючы з прафесіяй кадравіка. З'явіліся грошы ад манікюру. Каб разумець, як правільна аформіцца, стала глядзець блогераў-юрыстаў, блогераў-бухгалтараў».
Гэта аказалася ўдалым рашэннем — не кідаць звыклую працу дзеля новай, а нейкі час сумяшчаць. Дзякуючы гэтаму Вера прыкладна разумела, колькі яна зможа зарабляць на манікюры.
З часам жанчына вырашыла, што аддзел кадраў стане яе мінулым.
«Калі я сыходзіла з найму, калегі пыталіся: «А як жа твая пенсія?» У сэнсе як? Па-першае, я планавала працаваць па-беламу. Па-другое, у мяне на той момант было ўжо 20 гадоў стажу».
Вера прымала кліентаў дома, у салоне. А ў канцы мінулага года вырашыла зняць студыю з двух кабінетаў.
«Я змяніла добрую пасаду на працоўную прафесію. Але цяпер стаўленне да майстра іншае. Мае кліенты да мяне на «вы», я да іх на «вы». Мне кажуць, што я ўмею выконваць межы «майстар — кліент», умею выбудоўваць камунікацыю. Да мяне не ставяцца як да абслуговага персаналу. У мяне ўсё афіцыйна, я плачу падаткі. Мне не сорамна за тое, што я раблю.
Манікюр і педыкюр патрабуе скрупулёзнага працы. А для мяне гэта як медытацыя. Рабіць нешта такое — для мяне гэта рэлакс. Я заўсёды атрымлівала задавальненне ад дзейнасці, у якой задзейнічана дробная маторыка: вышывала крыжыкам, вязала. Таму мне падабаецца займацца манікюрам».
У планах Веры — развівацца як блогер. Яна ўжо стала запісваць пацешныя відэаролікі.
З эканамістаў — у псіхолагі: «Прасела ў даходах, затое працую з цікавасцю»
Аксана амаль 30 гадоў была эканамістам, а ў 47 атрымала дыплом псіхолага і ўжо больш за шэсць гадоў займаецца дапамогай людзям, якія перажылі гвалт. Да ідэі змяніць спецыяльнасць падштурхнулі сяброўкі: на іх думку, Аксана інтуітыўна адчувала чужыя праблемы і прапаноўвала эфектыўныя рашэнні.
Першым крокам стала навучанне ў 2017 годзе: жанчына пайшла на курсы па прымяненні асацыятыўна-метафарычных картаў. Сярод настаўнікаў апынулася выкладчыца з БДПУ імя Максіма Танка. Аксана падышла да яе па прафесійную параду — спыталася, ці бачыць настаўнік у ёй схільнасць стаць псіхолагам. Тая адказала станоўча.
Прыйшла ідэя атрымліваць паўнавартасную вышэйшую адукацыю. Аказалася, што ў Рэспубліканскі інстытут вышэйшай школы можна падаць дакументы, каб перавучыцца на псіхолага, тым, хто ўжо мае дыплом аб заканчэнні ВНУ. Так у 45 гадоў Аксана зноў стала студэнткай. Паралельна шукала дадатковыя курсы для псіхолагаў.
«Навучанне патрабуе ўкладанняў, таму я заставалася працаваць эканамістам, паралельна вучылася ў інстытуце і на спецыялізаваных курсах. Было цяжкавата з-за ўзросту: я хутчэй стамлялася, часта хацела спаць. Плюс дзеля навучання прыйшлося зрэзаць час камунікацыі з блізкімі, менш адпачываць».
Пасля заканчэння інстытута жанчына ўладкавалася ў тэрытарыяльны цэнтр і займаецца прыватнай практыкай. Рэкламу ў сацсетках не дае: пакуль не разабралася, як гэта робіцца.
«Цяпер мне 53 гады. У мяне не было часу вучыцца. Бывае так: юны чалавек скончыў універсітэт, працаўладкаваўся. Ён плануе, што праз пару гадоў павучыцца дзесьці яшчэ. А ў мяне няма магчымасці адкласці дадатковае навучанне на потым. Затое мне прасцей у тым плане, што мне ўжо не трэба бегаць у садок або школу за дзецьмі».
Як памяняўся даход? Уласна, ніяк. Грошай больш не стала — хоць бы таму, што даводзіцца сур'ёзна ўкладацца ў бесперапынную адукацыю (можна не ўкладацца, але Аксана не хоча затрымлівацца на адным узроўні). Хоць жанчына разумела, што адразу пасля заканчэння ВНУ не набярэ мноства плацежаздольных кліентаў для прыватнай практыкі. Таму яна была гатовая да фінансавых страт.
Са зменай прафесіі, кажа Аксана, прасцей не стала: мозг напружваецца сапраўды гэтак жа сама. Затое ёсць велізарны бонус ад задумы памяняць спецыяльнасць: цяпер у нашай гераіні тая праца, якая ёй падабаецца.
«Цікавасць дае мне галоўную матывацыю. Мне падабаецца задавацца пытаннем: як я выведу кліента з яго праблемы, як хутка з маёй дапамогай ён дасягне новага ўзроўню? Тое, што я прыйшла ў гэтую прафесію позна, дапамагае мне: у мяне ўжо ёсць уласны жыццёвы вопыт. А ў самым пачатку майго навучання адзін з выкладчыкаў сказаў, што ў маім узросце пачынаць ужо позна», — смяецца Аксана.
Быў слесарам на заводзе — стаў кіраўніком валанцёрскага клуба
Андрэй у юнацтве пайшоў вучыцца ў інстытут, кінуў вучобу і ўладкаваўся на завод (пачаў з авіярамонтнага). Яму было цікава мець справу з тэхнікай, завадская кар'ера задавальняла. Быў і брыгадзірам, і майстрам, павысіў свой разрад з 3-га да 6-га.
Паралельна з гэтым Андрэй змагаўся са схільнасцю да алкаголю. Псіхатэрапеўт, які дапамагаў яму спраўляцца з залежнасцю, парэкамендаваў папрацаваць з людзьмі, якія маюць патрэбу ў дапамозе.
«Лекар назваў арганізацыі, куды я магу пайсці. Гэта было маім першым крокам да валанцёрства. Я напісаў у цэнтр у Бараўлянах, мяне адразу ж запрасілі ім дапамагаць. Мяне гэта здзівіла».
Андрэй стаў працаваць у хоспісах, удзельнічаў у пошукавых мерапрыемствах «Ангела», дапамагаў арганізоўваць сустрэчы для людзей з інваліднасцю. Зносіны з людзьмі мужчыну вельмі спадабаліся — настолькі, што, прабыўшы валанцёрам ужо восем гадоў, ён задумаўся аб звальненні з завода.
«Я стаяў на ростанях: хацелася стабільнай зарплаты, якую даваў завод, і ў той жа час душа патрабавала авантуры. Жаданне наважыцца на эксперымент у нейкі момант перасіліла, і я пайшоў на штатную пасаду сацработнікам у хоспіс».
Новая сфера Андрэю вельмі спадабалася. Ён адчуў, як гэта — быць часткай каманды. Прафесія пастаянна прыносіла новыя веды і вопыт, надаючы мужчыну ўпэўненасць. А потым фінансаванне праграмы скончылася, Андрэя звольнілі. Але ён сыходзіць са сферы не збіраўся.
— Я прапанаваў сваім калегам рабіць тое ж самае, толькі самастойна, а не ў хоспісе. Так паўстаў сацыяльны валанцёрскі клуб, яму ўжо два гады. У клубе цяпер каля 130 чалавек.
— Як вы ўвогуле спраўляецеся з такой працай?
— Часам бывае няпроста доўга знаходзіцца ў атмасферы, калі людзі скардзяцца на ўсе вакол. Складана нават не з хворымі людзьмі, а з пажылымі, у якіх ёсць захворванні. Скаргі на здароўе — добра, але яны скардзяцца на ўсё: на людзей, на жыццё. Мне дапамагае асэнсаванне, што ёсць рэчы, якія ад мяне залежаць і якія не залежаць. Калі я не магу нічым дапамагчы, то павінен прыняць сваю бездапаможнасць. Я не вылечу хваробу чалавека, але я магу зрабіць яго жыццё якаснейшым, не вылечваючы і не ратуючы яго. Я не стаўлю перад сабой задачы перавярнуць свет.
Мой жыццёвы вопыт дапамог мне з самага пачатку валанцёрства не адчуваць ілюзій і надзей, што я змяню свет. Дакладнае разуменне меры сваёй адказнасці дапамагала мне выбіраць ношу, якая па сілах.
Працоўны графік у Андрэя памяняўся.
«Раней, на заводзе, калі я здымаў працоўную вопратку ў канцы дня, адначасова з мяне здымаліся працоўныя клопаты. Цяпер мне трэба заўсёды быць на сувязі, адказваць на тэрміновыя званкі, часам выязджаць па вечарах. Большая частка майго жыцця стала звязаная з валанцёрствам, хоць засталося і асабістае жыццё. Я цяпер жыву сваёй працай, хоць гэта крыху перабор, з якім трэба нешта рабіць».
Даходы ў мужчыны знізіліся: усё ж на заводзе плацілі больш. Затое ў Андрэя ёсць нематэрыяльная кампенсацыя, якую ён лічыць неацэннай: акрамя сталых зносін з людзьмі (якія для яго ў задавальненне), ёсць пастаянныя трэнінгі, семінары, канферэнцыі. Гэта дае задавальненне, параўнальнае з атрыманнем грошай.
«Са мной цяпер аднадумцы — гэта першае. Другое — мне падабаецца бачыць дынаміку ў людзей. Калі пачынаеш працаваць з чалавекам, бачыш: ён закрыты, як у ракавінцы, знаходзіцца ў прадузятасцях. Гэтая ракавінка створана, каб абараніць яго ад перажыванняў. А ты дапамагаеш яму раскрыць ракавінку, і чалавек пачынае бачыць, што ў жыцці ёсць смачнае і прыемнае. Назіраць за такімі зменамі казачна прыемна».
HR-эксперт: спецыяліст-пачатковец сталага ўзросту можа быць цікавейшы наймальніку, чым малады работнік
HR, дырэктар кадравага агенцтва Святлана Карасцялёва кажа, што няма ўзросту, у якім было б позна мяняць прафесію. Людзі ідуць на такі крок нават на пенсіі: успамінаюць сваю няздзейсненую мару дзяцінства і становяцца мастакамі, музыкамі — ды кім заўгодна.
Толькі трэба разумець: звычайна рэзкая змена спецыяльнасці — гэта крок назад і ў пасадзе, і ў заробку.
— Той, хто наважваецца змяніць прафесію пасля 40 гадоў, павінен быць гатовы да таго, што на старце ён будзе зарабляць менш за тых, хто займаецца гэтай справай шмат гадоў. Яму, як пачаткоўцу, прыйдзецца лішні раз павучыцца, пасядзець з падручнікам ноччу, каб дагнаць вопытных калег. Са станоўчага — чалавек, які вырашыў у сталым узросце нешта мяняць, будзе напоўнены энергіяй, жаданнем, амбіцыямі навучыцца хутчэй і якасней. Ён будзе працаваць на ўздыме, у яго будзе драйв асвоіць новую прафесію. Калі чалавек цікаўны, ён будзе старацца вывучаць новую інфармацыю, каб абагнаць моладзь.
— Які сэнс наймальніку браць 40-гадовага спецыяліста-пачаткоўца, калі ёсць людзі з такім жа досведам, толькі маладзейшыя?
— Прадстаўнікі старэйшага пакалення больш старанныя, дысцыплінаваныя, уседлівыя, яны ў большай ступені кіраваныя. Яны не распешчаныя вольнымі графікамі, прывыклі знаходзіцца ў офісе па восем гадзін у дзень, і іх не бянтэжыць, што трэба рана прачнуцца, у пэўны час пайсці на абед, адпрацаваць да 18:00. Яны разумеюць, што знайсці іншае месца ім складаней, і будуць удзячныя, лаяльныя да наймальніка, які іх працаўладкаваў, будуць маліцца на свайго працадаўцу. У іх няма жадання часта мяняць кампанію, як у маладога пакалення, і іх з меншай верагоднасцю стануць перавабліваць канкурэнты. Такія работнікі больш стабільныя.
— І не сыдуць у дэкрэт?
— Цяпер у дэкрэт сыходзяць і ў 45, і ў 50 гадоў. Хоць у большасці дзеці выраслі, дзіцячыя бальнічныя за плячыма. Але пасля 50 гадоў у чалавека пачынаюцца свае пытанні са здароўем, праз якія яны могуць сыходзіць на бальнічныя.
Чытайце таксама:
«Незнаёмка прыйшла і дала 500 даляраў». Гісторыі таго, як беларусы дапамагаюць землякам у бядзе
