 |
Nahadaju, što 27 žniŭnia ahienctva «Interfaks» raspaŭsiudziła interviju z pasłom RF u Biełarusi Alaksandram Surykavym. Bolšaja častka hutarki była pryśviečana roznym pretenzijam rasiejskaha boku da aficyjnaha Miensku. Dyplamat zhadaŭ navat pra cukierki, jakija taksama stali nahodaj dla kanfliktu. I potym — raptam, nibyta vypadkova — zhadaŭ pra toje, što ŭ adkaz na «ahresiŭnyja plany bloku NATO» mahčymaje źjaŭleńnie ŭ Biełarusi «abjektaŭ, jakija majuć dačynieńnie da jadziernaj zbroi».
Verchał, jaki ŭźniaŭsia paśla hetaha, dakaciŭsia ažno da Vašynhtona, aficyjnyja pradstaŭniki jakoha vykazali ździŭleńnie ŭ suviazi z zajavami rasiejskaha pasła. Litaralna na nastupny dzień Surykaŭ sprabavaŭ patłumačyć, što jaho niedakładna zrazumieli. A 3 vieraśnia ministar zamiežnych spraŭ Siarhiej Łaŭroŭ naohuł vyklučyŭ mahčymaść viartańnia jadziernaj zbroi ŭ Biełaruś.
Dyk što heta było? Vypadkovaja niedarečnaść z boku pasła? Naŭrad ci: Surykaŭ, choć i nie źjaŭlajecca kadravym dyplamatam, ale dobra viedaje, dzie što treba i što nia treba havaryć.
Tamu pasprabujem razhledzieć varyjanty, kab zrazumieć, chto staić za hetaj historyjaj. I hałoŭnaje — čaho varta čakać dalej?
Pieršaja versija, jakaja źjaviłasia ledź nie adnačasova z zajavami Surykava, palahaje ŭ tym, što heta — svajho rodu «probny šar». Maskvie nibyta karcieła vyśvietlić, jak adreahuje Zachad na takija zachady. Tamu ahučyć pravakacyjny tezis było daručana asobie nia nadta vysokaha ranhu, kab potym adchryścicca, spasłaŭšysia na niedaskanałaść vykanaŭcy.
Adnak hety varyjant vidavočna kulhaje. Reakcyja Zachadu na takija rečy nia mieła varyjantaŭ. Niemahčyma ŭjavić sabie, kab śviet spakojna pastaviŭsia da parušeńnia bazavaj mižnarodnaj damovy pra nieraspaŭsiudžańnie jadziernaj zbroi.
Bolš vierahodnaj vyhladaje dumka pra toje, što Maskva paprostu vyrašyła čarhovy raz pabrazhać zbrojaj, kab nahadać pra siabie jak pra bujnoha hulca. Heta całkam u rečyščy ciapierašniaj źniešniepalityčnaj linii Kramla. Tamu vyklučać takoje tłumačeńnie nie davodzicca.
U źviazku z hetym paŭstaje pytańnie: ci možna ličyć abviaržeńnie Łaŭrova «kančatkovym i niepachisnym», chacia b na bližejšuju budučyniu? Adkaz, na žal, budzie admoŭny. U Rasiei za ŭładu zmahajucca dva kłany. Adzin vykazvaje intaresy VPK, druhi — u bolšaj stupieni cyvilnaj namenklatury. Kali paśla vybaraŭ u Rasiei prezydenckaje kresła zojmie pradstaŭnik pieršaha, źniešniaja palityka Kramla zrobicca jašče bolš ahresiŭnaj. I tady varyjant ź viartańniem jadziernaj zbroi ŭ Biełaruś užo nia budzie «hipatetyčnym». Ideolahi kłanu VPK (naprykład, sumna viadomy hienerał Leanid Ivašoŭ) užo ciapier abhruntavali nieabchodnaść hetaha, kamentujučy zajavu Surykava.
Ale heta ŭsio — tolki perspektyvy. A siońnia ad usioj hetaj historyi vyhadu atrymaŭ tolki adzin čałaviek. Alaksandar Łukašenka.
Šmat chto źviarnuŭ uvahu na toje, što kiraŭnik Biełarusi nijak nie zaśviedčyŭ svaju pazycyju ŭ hetym pytańni. Možna było čakać, što Łukašenka horača padtrymaje ideju viartańnia zbroi, bo jon nieadnarazova publična škadavaŭ z nahody vyvadu jadziernych rakiet z našaj krainy. Možna było čakać, što z ulikam źmianieńnia źniešniepalityčnaj sytuacyi Łukašenka vykaža abureńnie z nahody zajavaŭ Surykava j adrynie takuju mahčymaść naohuł.
Ale pa stanie na tuju chvilinu, kali ja pišu hety artykuł, Łukašenka nijak nie akreśliŭ svaju pazycyju. Choć času ŭžo z momantu interviju pasła minuła dosyć — bolš za tydzień.
Dziakujučy Surykavu, Łukašenka atrymaŭ (faktyčna z pavietra) kozyr u handli z Zachadam. Na ścianu paviesili strelbu, jakaja, pavodle zakonaŭ žanru, moža strelić u luby momant. Zdalok, praŭda, vyhladaje, što strelba — draŭlanaja padrobka. Adnak praviarać na ŭłasnaj praktycy achvočych niašmat. Tamu na ŭsialaki vypadak usie sychodziać z taho, što strelba — sapraŭdnaja.
U vyniku aficyjny Miensk, kali adkinuć dyplamatyčnyja farmuloŭki, moža šantažavać Zachad: maŭlaŭ, kali vy j dalej budziecie stavicca da nas nieprychilna, my nia toje, što puścim da siabie rasiejskija rakiety, ale jašče na miažy sustreniem ich chlebam‑sollu.
Tamu cikava: ci Łukašenku paprostu čarhovy raz paščaściła, ci hetaja sytuacyja jość vynikam niejkaj mudrahielistaj palityčnaj amiarkacyi? Adnak dakładna pra heta my kali j daviedajemsia, to nia chutka.
