Žyćcio zahadčycy adnoj ź mienskich stałovak Haliny Jubko źmianiłasia 7 kastryčnika 2004 hodu, kali ŭ vioscy Zacharaŭka Krupskaha rajonu Mienskaj vobłaści paśla pažaru na papiališčy ŭłasnaha domu znajšli cieła jaje rodnaj siastry Kaciaryny. Śledztva, pa słovach Haliny Pachomaŭny, adrazu pajšło nia tak. Hetyja słovy jana padmacoŭvaje bieźličču aficyjnych papieraŭ: šmatlikich pastanovaŭ, vypisak, pratakołaŭ, na jakich stajać piačatki sudoŭ, prakuratury, MUS i podpisy adkaznych asobaŭ — ad śledčaha rajonnaj prakuratury da vykonvajučaha abviazki kiraŭnika śledčaha adździełu Hieneralnaj prakuratury. Niezadavolenaja chadoj spravy, žančyna ŭziałasia za svajo ŭłasnaje śledztva, pačaŭšy z patrabavańnia raspačać kryminalnuju spravu pa fakcie zabojstva siastry.
Supracoŭnik MNS u roli śledčaha
U čym ža sumniavałasia Halina Pachomaŭna? Vierniemsia da samaha pačatku. Źniešni ahlad trupa pavodle Kryminalna‑pracesualnaha kodeksa (art. 205) pavinien pravodzić śledčy. Namieśnik prakurora Krupskaha rajonu, jaki pryjechaŭ na miesca zdareńnia, daručyŭ heta supracoŭnikam Ministerstva pa nadzvyčajnych spravach. Nie pravodziŭ ahlad jon i ŭ trupiarni. Paźniej supracoŭnik inspekcyi dziaržaŭnaha pažarnaha nahladu Krupskaha rajadździełu MNS paviedamiŭ M. Bahamazu, što versija padpału chaty vyklučanaja. Śledčy nie źviarnuŭ uvahu na zajavu paciarpiełaj pra adsutnaść na pažaryščy bolšaj častki słoikaŭ z kanservavanaj pradukcyjaj, što, na jaje dumku, mahło śviedčyć pra mahčymaść zabojstva z metaj rabunku. Aficyjnaj pryčynaj śmierci Kaciaryny Jubko nazvali vostraje atručvańnie čadnym hazam, pra što havoryć zapis u paśviedčańni ab śmierci. U vyniku namieśnik prakurora admoviŭ va ŭzbudžeńni kryminalnaj spravy. Za spravu ŭziałasia siastra niabožčycy. Najpierš jana dabiłasia praviadzieńnia ekshumacyi trupa siastry. Ekspertyza nie vyjaviła pryčynaŭ śmierci, śladoŭ atručvańnia čadnym hazam u pareštkach nie adšukali. Zastalisia i pytańni: čamu razam z tymi pareštkami ŭ trupiarni zachoŭvałasia naha starońniaha čałavieka, a sam trup ŭjaŭlaŭ saboj niekalki kilahramaŭ brudu, źmiašanaha z kaściami, nia hledziačy na toje, što ekshumacyju pravodzili paśla asieńnie-zimovaha sezonu.
Pieršy padazravany
H. Jubko samastojna adšukała i pradstaviła ŭ prakuraturu dokazy taho, što jaje siastru Kaciarynu mahli zabić. Praz 10 miesiacaŭ była ŭzbudžanaja kryminalnaja sprava. Śledztva daručyli śledčamu pa asabliva važnych spravach Mienskaj abłasnoj prakuratury Z.. Padazravanym u spravie staŭ Uładzimier Markoŭski. Pa śviedčańniach viaskoŭcaŭ, sabranych Halinaj Jubko, apošni nieŭzabavie paśla pažaru chvaliŭsia znajomym, što narychtavaŭ sabie na zimu proćmu zapasaŭ. Videazapis pieršych dopytaŭ padazravanaha śviedčyŭ pra toje, što vinu za zabojstva toj uskładaŭ na recydyvista ź dzieviaćciu sudzimaściami B.. Paźniej kaseta z zapisam była zhublenaja, a Markoŭski źmianiŭ svaje śviedčańni, uziaŭšy vinu na siabie. Nibyta jon z metaj rabunku zabiŭ žančynu siakieraj, jakuju pakinuŭ u chacie. H. Jubko pradstaviła śledčamu analah siakiery, pra jakuju kazaŭ padazravany. Śledčy nie pryznačyŭ bijalahičnuju ekspertyzu. Zamiest hetaha jon dałučyŭ da spravy znojdzienuju milicyjantami praz hod siakieru, nie padobnuju da toj, jakuju apisaŭ u svaim pryznańni Markoŭski.
Praz vosiem miesiacaŭ adbyŭsia sud. Halina Jubko na toj čas chvareła, ale jaje chadajnictva ab pieranosie sudu było adchilenaje. Adzin fakt: sud pastanaviŭ viarnuć u prakuraturu zhublenuju i tak i nia znojdzienuju śledčym videakasetu.
U. Markoŭskaha pryznali vinavatym pavodle ŭłasnaha pryznańnia. Jaho pakarali 13 hadami źniavoleńnia. U kasacyjnaj skarzie jon vykazaŭ žadańnie pradstavić dadatkovyja śviedčańni, ale tolki na sudovym pasiedžańni, bo niepakoiŭsia za svajo žyćcio. Razhlad skarhi mieŭ adbycca 18 červienia 2006 h., ale za try dni da hetaha 19‑hadovy małady čałaviek raptoŭna pamior u vyniku vostraha rasstrojstva krovazvarotu ŭ sardečnaj myšcy. Halina Jubko zdabyła śviedčańni troch dziasiatkaŭ byłych sukamernikaŭ Markoŭskaha, jakija pakazali, što apošni nia skardziŭsia na zdaroŭje. Pra dobraje zdaroŭje Ŭładzimiera śviedčać taksama apošnija zapisy ŭ medyčnych dakumentach turemnaj sančaści.
«Ja prymusiła ich raskryć jašče adno zabojstva»
U 2005 hodzie ŭvahu Haliny Pachomaŭny pryciahvaje jašče adno žudasnaje zdareńnie — va ŭłasnym domie zhareŭ dziadźka Alesi Biełaj, maładoj žančyny, jakuju Jubko taksama padazravała ŭ zabojstvie siastry (tuju bačyli ŭ kurtcy, padobnaj da toj, jakuju nasiła Kaciaryna Jubko, a patłumačyć, dzie jaje ŭziała, maładzica nia zdoleła). Razam ź plamieńnikam, supracoŭnikam milicyi, žančyna źviarnułasia ŭ pravaachoŭnyja orhany. Jana pryviała fakty padabienstva ŭ vypadku z abodvuma pažarami. Była raspačataja kryminalnaja sprava, ekspertyza abvierhła papiaredniuju versiju pra nieaściarožnaje abychodžańnie z ahniom — na ciele mužčyny znajšli ślady ŭdaraŭ, što i stali pryčynaj śmierci. Na pažaryščy znajšli frahmenty kurtki, padobnaj da toj, što źjaviłasia ŭ Alesi Biełaj paśla śmierci K. Jubko. Hetyja fakty siastra zahinuŭšaj pradjaviła ŭ prakuraturu z tym, kab adnavić spravu pavodle adkryćcia novych akaličnaściaŭ. Spravu paśla niekalkich admovaŭ i adpisak z prakuratury adnavili 21 červienia 2007 h. Naprykancy žniŭnia 2007 h. u śledztva źjaviŭsia novy padazravany — Leanid Baravula.
«Mnie nasoŭvali śmietnicu i źbivali»
22 žniŭnia Leanida Baravulu zatrymali i advieźli ŭ Krupki, dzie dapytali ŭ jakaści padazravanaha ŭ zabojstvie K. Jubko. Toj fakt, što na momant zabojstva jon znachodziŭsia ŭ susiedniaj vioscy, što papiaredniamu śledčamu paćvierdzili susiedzi, novy śledčy pakinuŭ biez uvahi: «Paśla raźbiaromsia». Raźbiralisia kala miesiaca. 31 žniŭnia jamu vysunuli aficyjnaje abvinavačvańnie pavodle častak 12 i 15 artykułu 139 KK RB. Daviedaŭšysia pra aryšt Baravuli, Halina napisała zajavu ŭ prakuraturu, u jakoj paćvierdziła jaho alibi. Jana dabiłasia, kab novaha padazravanaha vyzvalili z‑pad varty. «Jaho ŭžo vazili ŭ kajdanach da našaj byłoj chaty i jon davaŭ «pakazańni», — uzhadvaje žančyna. Paźniej Leanid Baravula piśmova zaśviedčyŭ, jak jaho prymusili ahavaryć siabie. Jaho pryznańnie było aformlenaje ŭ vyhladzie jaŭki z pavinnaj. «Mianie bili, prykoŭvali kajdanami da batarei i sprabavali apranuć na hałavu śmietnicu, kazali, što paśla hetaha ŭ turmie ja budu mieć status poruč z tak zvanymi «apuščanymi», — napisaŭ u skarzie na dziejańni śledčych Baravula. Ź jahonych słovaŭ, jamu zładzili vočnuju staŭku z Alesiaj Biełaj, zahadali zapaminać, što taja skaža, kab paŭtaryć toje samaje na sudzie. Faktyčna, jon musiŭ uziać na siabie zabojstva. «U časie vočnaj sustrečy ź Biełaj, ja spytała jaje, jak jana mahła ahavaryć nievinavataha čałavieka. Pačuła ŭ adkaz — kali b ciabie tak presavali, jak nas tut presujuć, ty b jašče nie toje zrabiła» — havoryć H. Jubko.
Alesia Biełaja adbyvaje dzieviacihadovy termin za zabojstva rodnaha dziadźki. Recydyvist B., na jakoha ŭkazvaŭ U. Markoŭski, na voli.
«Zabili, bo było za što»
U Viarchoŭnym sudzie čakaje razhladu skarha Haliny Jubko na dziejańni zahadčyka pryjomnaj Administracyi prezydenta Piatra Katuškina. U traŭni minułaha hodu, pa słovach žančyny, čynoŭnik u prysutnaści śviedak zajaviŭ, što śmierć jaje siastry była źviazanaja z ładam jaje žyćcia. U svaju čarhu adnaviaskoŭcy charaktaryzujuć pamierłuju stanoŭča, jak dobraha i spakojnaha čałavieka, što vioŭ narmalny ład žyćcia. Zvaroty H. Jubko ŭ sudy pa abaronu honaru i hodnaści ničoha nie prynios. U časie sudovaha pasiedžańnia ŭ sudzie Leninskaha rajonu była začytanaja adozva P. Katuškina. U joj u pryvatnaści havorycca, što H. Jubko ŭ Administracyi prezydenta «skandaliła» i «pravakavała supracoŭnikaŭ», u vyniku čaho słužba biaśpieki prezydenta vymušanaja «ŭzmacniać achovu pryjomnaj». U adoźvie havorycca, što H. Jubko stvaryła «abjadnańnie, udzielniki jakoha namahajucca pryciahnuć da siabie ŭvahu pradstaŭnikoŭ zachodnich krainaŭ ŭ Biełarusi i apazycyjnych ŚMI, adkryta vykazvajučy niezadavolenaść dziejučaj uładaj». U sudzie sp. Katuškin nie źjaviŭsia.
Niama śviedkaŭ — niama spravy
«Vo‑piervych, sam Markovskij V.V. miortv i proviesti s nim očnyje stavki nielzia. Vo‑vtorych, mnohije śvidietieli doprašivaliś spustia dlitielnoje vriemia (do 3 let) s momienta proisšiestvija, pričiom značitielnaja časť śvidietielej nachodiłaś v tot pieriod v sostojanii opjanienija i nie pomnit podrobnostiej sobytij. V trieťjich, v tot viečier, kohda proizošioł požar, sobytija v d. Zacharovka proischodili očień bystro, bolšoje količiestvo ludiej dvihałoś v raźličnych napravlenijach i priedprinimało raźličnyje diejstvija na niebolšoj tierritorii v ohraničiennyj promiežutok vriemieni . V čietviortych, niekotoryje śvidietieli, na kotorych ukazyvajet Jubko H.P., v častnosti (…) i druhije, umierli». Heta vytrymka z čarhovaj pastanovy ab prypynieńni kryminalnaj spravy pa fakcie zabojstva K. Jubko, padpisanaj prakuroram Mienskaj vobłaści Michaiłam Śniehirom (mova aryhinału zachavanaja). Ciapier Halina Jubko zmahajecca za zakonnuju mahčymaść aznajomicca z materyjałami śledztva, a taksama rychtujecca abskardzić prypynieńnie spravy.
«Jak zajac suprać ilvoŭ»
Za hady pryvatnaha śledztva Halina Pachomaŭna napisała bieźlič listoŭ i zvarotaŭ da prakuroraŭ i milicejskich čynoŭnikaŭ. Była na pryjomie ŭ ministra ŭnutranych spraŭ Uładzimiera Navumava i jaho namieśnika Alaksandra Ščurka: «Jany za hałavu schapilisia, kali pabačyli, jak viałasia hetaja sprava, kazali, što atrymajuć jašče pa adnoj vymovie, jak u vypadku z haradzienskim milicyjantam‑mańjakam». Sustrakałasia z Hienprakuroram Piatrom Mikłaševičam i ministram justycyi Viktaram Hałavanavym, chadziła ŭ Administracyju. Bolšaść čynoŭnikaŭ ad mianie admachvajecca, a chto‑nichto i mierycca abrazić, kaža Halina. Ale jana nie hublaje pačućcia humaru: «Zmahajusia ź imi, jak zajac ź ilvami». Žančyna nastrojenaja rašuča:
«Budu šukać praŭdy da kanca, dziela pamiaci siastry, dziela taho, kab takija zabojstvy nie chavalisia niaŭmiełymi śledčymi i nie paŭtaralisia iznoŭ, bo, jak pakazaŭ prykład Ł. Baravuli, niavinnamu čałavieku trapić za kraty praściej, čym sapraŭdnamu złačyncu».
Na apošniaj pres‑kanferencyi hrupy žančyn, nia zhodnych z rašeńniami sudoŭ pa svaich hramadzianskich spravach, juryst Tamara Siarhiej, nazvała Halinu Pachomaŭnu «narodnym śledčym»:
«Heta nienarmalna, kali prostyja hramadzianie vymušanyja rabić pracu prakuroraŭ i milicyjantaŭ, kab daviedacca praŭdu i damahčysia spraviadlivaści, adznačyła T. Siarhiej.
 |
