 Valancin Rabcevič |
Jak paviedamiŭ BiełaPAN zahadčyk kafiedry archieałohii i śpiecdyscyplin BDU Alaksandr Jeharejčanka, V.Rabcevič pamior nieprytomny praz try dni paśla składanaj apieracyi pa šuntavańni sasudaŭ noh. Pytańnie ab hramadzianskaj panichidzie, dacie i miescy pachavańnia viadomaha vučonaha budzie vyrašana 29 maja ŭ druhoj pałovie dnia.
Historyk Valancin Hołubieŭ nazyvaje Rabceviča stvaralnikam biełaruskaj numizmatyčnaj navuki:
«Jon, pa sutnaści na asnovie ŭłasnaj kalekcyi maniet, stvaryŭ numizmatyčny kabiniet Biełaruskaha dziaržaŭnaha univiersiteta. Jahonaja kniha «Pra što raskazvajuć maniety» vytrymała niekalki vydańniaŭ i, pa sutnaści, była padručnikam dla studentaŭ histaryčnych fakultetaŭ mnohich univiersitetaŭ i mnohich pakaleńniaŭ. Jahonyja lekcyi zapaminalisia, bo jany byli viasiołyja, dachodlivyja. Heta byŭ viasioły i ščyry čałaviek. I vielmi ciažka čuć takuju viestku...»
Kandydat histaryčnych navuk Aleh Trusaŭ nazvaŭ V.Rabceviča adnym z najlepšych śpiecyjalistaŭ u halinie numizmatyki i sfrahistyki nie tolki Biełarusi, ale i ŭsiaho rehijonu Centralnaj i Uschodniaj Jeŭropy. Pavodle jaho słoŭ, daśledavańni staražytnych biełaruskich maniet, piačatak i hierbaŭ, praviedzienyja vučonym, "załatymi litarami" ŭpisany ŭ encykłapiedyi i padručniki ajčynnaj historyi i archieałohii.
"Heta byŭ vielmi adkryty i sumlenny čałaviek, jaki ŭvieś čas zmahaŭsia suprać raskradańnia skarbaŭ historyka-kulturnych kaštoŭnaściej, znojdzienych u biełaruskaj ziamli. Mienavita dziakujučy jaho namahańniam na radzimie zastaŭsia unikalny skarb z pojasam Vitaŭta, jaki działki za biescań źbiralisia pradać u Rasiju. Bolš za 45 hadoŭ Valancin Navumavič vykładaŭ u Biełaruskim dziaržaŭnym univiersitecie i pakinuŭ paśla siabie vialikuju kolkaść vučniaŭ. Voś čamu hety vybitny čałaviek i vučony nazaŭsiody zastaniecca ŭ našych dumkach i sercach", — skazaŭ A.Trusaŭ.
Viadomaść da Rabceviča pryjšła jašče ŭ savieckija časy. Na pačatku 1990-ch vyjšła jahonaja praca «Numizmatyka Biełarusi». Apošnija hady V. Rabcevič prykłaŭ šmat namahańniaŭ, kabia viarnuć Biełarusi słavuty Pojas Vitaŭta.
Valancin Rabcevič naradziŭsia 26 listapada 1934 hoda ŭ vioscy Krasnaje Kiraŭskaha rajona Mahiloŭskaj vobłaści. Zakončyŭ BDU (1957) i aśpiranturu Dziaržaŭnaha Ermitaža ŭ Leninhradzie (Rasija, 1963). U 1957—1959 pracavaŭ navukovym supracoŭnikam arhanizacyjnaj hrupy Dziaržaŭnaha muzieja BSSR. Z 1963 hoda — na histaryčnym fakultecie BDU na pasadzie vykładčyka, dacenta (1970); prafiesar (1997). Aŭtar čatyroch manahrafij, bolš za 70 navukovych i 300 encykłapiedyčnych artykułaŭ. Na asnovie asabistaj kalekcyi V.Rabcevič stvaryŭ numizmatyčny kabiniet BDU.
