Tut i Mindoŭh, i dvojčy Hieroj Savieckaha Sajuzu hienierał-major Azi Asłanaŭ.
Ministerstva kultury vyrašyła pakłapacicca pra ŭviekaviečvańnie pamiaci vybitnych dziejačaŭ biełaruskaj historyi. Na hramadskaje abmierkavańnie vyniesieny płan ustanoŭki pomnikaŭ, skulptur, miemaryjalnych znakaŭ u 2009-2012 hadach.
Pakul što ministerski śpis naličvaje kala 70 pazicyj.Hetyja prapanovy byli atrymany ad miascovych uładaŭ. Im i daviadziecca finansavać realizacyju prajektu.
Samymi aktyŭnymi pakul źjaŭlajucca Połack (prapanova nakont 4 pomnikaŭ i 1 pomnika-biusta), Homiel (5 pomnikaŭ-biustaŭ) i Vietka (3 pomniki-biusty).
Takim čynam, jakich asobaŭ miascovyja čynoŭniki ličać vartymi ŭšanavańnia ŭ pomnikach?
Pretendenty na pomniki
Minsk i Minskaja vobłaść:
dramaturh Vincent Dunin-Marcinkievič u Minsku;
dvojčy Hieroj Savieckaha Sajuzu hienierał-major Azi Asłanaŭ ŭ Vilejcy.
Bresckaja vobłaść:
Uładzimira-Vałynski kniaź Uładzimir Vasilkavič i kniahinia Volha ŭ Kobrynie.
Viciebskaja vobłaść:
kniahinia Volha, zasnavalnica Viciebska;
kniahinia Rahnieda ŭ Połacku;
piśmieńnik Jan Barščeŭski ŭ Połacku;
dojlid, budaŭnik Spasa-Preabraženskaj carkvy Iaan ŭ Połacku.
Hrodzienskaja vobłaść:
piśmieńnik Francišak Bahuševič u Smarhoni;
karol Mindoŭh u Navahrudku;
dziaržaŭny dziejač Antonij Tyzienhaŭz u Hrodna.
Mahiloŭskaja vobłaść
hienierał, kamandzir 1-aj piachotnaj dyvizii Vojska Polskaha Zyhmunt Bierlinh u Horackim rajonie;
adzin z arhanizataraŭ padpolnaha ruchu Fiodar Kryłovič u Asipovičach;
piśmieńnik Arkadź Kulašoŭ u Kaściukovičach;
zasnavalnik horada kniaź Raścisłaŭ Mścisłavavič u Mścisłavie.
Pradstaŭniki Homielskaj vobłaści prapanavali mnostva pomnikaŭ-biustaŭ, ale varyjantaŭ na ŭšavańnie asobaŭ u pomnikach nie znajšli.
Udakładnieńni ad Akademii navuk
Razam z tym
Nacyjanalnaja akademija navuk prapanavała jašče kala 100 kandydatur na ŭšanavańnie.Tut jość i Vitaŭt, i Leŭ Sapieha, i Kastuś Kalinoŭski, i troje Radziviłaŭ u Niaśvižy… Ci to pa niedahladzie, ci to naŭmysna ažno dva pomniki prapanujecca ŭstanavić Alaksandru Čarviakovu. Siarod pradstaŭnikoŭ druhoj pałovy XX stahodździa sustrakajucca Kandrat Krapiva, Andrej Makajonak, Kirył Mazuraŭ.
Prapanovu Akademii navuk možna ličyć adnoj ź pieršych aficyjnych sprobaŭ skłaści šyroki śpis vartych asobaŭ z historyi Biełarusi. Užo chacia b tamu na jaje treba źviarnuć uvahu. Mahčyma, mienavita hety pieralik voźmuć na ŭzbrajeńnie kamitety pa pierajmienavańniach.
Viadoma ž, možna šukać u śpisach niedachopy: naprykład, adsutničaje postać Vasila Bykava. Ale kali
namieśnik ministra kultury Uładzimir Ryłatka sa škadavańniem zaznačaje, što ŭ Biełarusi niama nivodnaha pomnika Kaściušku,– heta dobry znak. Zdajecca, ułady prapanujuć kampramisny, ź ich punktu hledžańnia, varyjant: nie čapać staryja savieckija pomniki (Leninaŭ, Dziaržynskich i kampaniju), a ŭstanaŭlivać pobač ź imi i novyja, biełaruskija.
«Vašaje mierkavańnie budzie ŭličana»
Ministerstva kultury prapanuje arhanizacyjam i hramadzianam ustupać u dyskusiju nakont asobaŭ, vartych ušanavańnia. Ciažka skazać, ci budzie ŭličvacca mierkavańnie alternatyŭnaha boku, ale možna nie sumniavacca, što i Tavarystva biełaruskaj movy, i niekatoryja inšyja hramadskija abjadnańni pasprabujuć vysunuć svaje kandydatury.