U Miensku na 81‑m hodzie žyćcia pamior viadomy movaznaŭca i vykładčyk‑łacinist Uładzimier Šaton. U pierakładzie Ŭładzimiera Šatona pabačyła śviet paema «Pieśnia pra zubra» na biełaruskaj movie, a taksama «Novaja ziamla» Jakuba Kołasa.

Siabry i kalehi, u tym liku značna maładziejšyja, nazyvajuć Uładzimiera Šatona «najpieršym neałacinistam Biełarusi», «palihlotam i aptymistam». Voś jak uzhadvaje svajo znajomstva i dalejšaje siabroŭstva vykładčyk‑łacinist Aleś Žłutka:

«Jon mianie ździviŭ tym, što źviarnuŭsia da mianie na łacinie, kali daviedaŭsia, što ja vykładaju łacinskuju movu. I z hetaha momantu my pačali ź im na łacinie razmaŭlać. Jon taksama cudoŭna razmaŭlaŭ pa‑anhielsku, pa‑niamiecku, pa‑francusku. Viedaju, što vyvučaŭ japonskuju movu i apošnimi hadami zajmaŭsia kitajskaj. Mianie ŭ im zaŭsiody zachaplała vielmi vialikaja metanakiravanaść. Prosta jak možna było znachodzić čas, kab padtrymlivać u pracoŭnym stanie takuju vialikuju kolkaść moŭ! Studenty ad jaho byli ŭ vialikim zachapleńni. I, akramia taho, sam pa sabie byŭ vielmi siabroŭski, adkryty, ščyry čałaviek. Heta ceły suśviet».

Uładzimier Šaton pachodzić z Rečycy, tahačasny mienski Instytut zamiežnych movaŭ skončyŭ paśla vajny i pracavaŭ tam vykładčykam niamieckaj movy.

Łacinskuju i niekatoryja inšyja zamiežnyja movy vyvučyŭ samastojna. Pryčym hetak daskanała, što doŭhi čas vykładaŭ łacinu ŭ Linhvistyčnym universytecie, a taksama ŭ Biełaruskim humanitarnym licei imia Jakuba Kołasa.

Voś jak uzhadvaje pra kalehu Lavon Barščeŭski:

«Jon byŭ u vielmi pavažnym uzroście, ale čałaviek, jaki zaŭsiody vielmi badziora siabie trymaŭ. Da apošniaha hulaŭ u tenis, mieŭ vydatnaje pačućcio humaru, byŭ dušoj kampanii, vielmi pryjemny čałaviek i vydatniejšy znaŭca klasyčnaj filalohii. Ja sam u jaho vučyŭsia łacinskaj movie, jon byŭ maim nastaŭnikam. Akramia taho, jon nia tolki pierakładaŭ z łacinskaj movy na biełaruskuju, što šyroka viadoma, ale i ź biełaruskaj na łacinskuju. Vialikija frahmenty «Novaj ziamli» pierakłaŭ na łacinu i apublikavaŭ u zamiežnych łacinamoŭnych časopisach. Kaniečnie, vielmi škada, što jon pajšoŭ z žyćcia».

Ahułam Uładzimier Šaton viedaŭ bolš za 16 movaŭ.
Pierakładaŭ Andreja Volana i Erazma Raterdamskaha, lubiŭ słuchać pieradačy Radyjo Svaboda.

Uładzimier Šaton byŭ vybitnym linhvistam, vialikim žyćcialubam, redkich zdolnaściaŭ čałaviekam, uzhadvaje ŭ knizie «Moj šybalet» viadomy movaznaŭca Piatro Sadoŭski:

«Heta ŭnikalny čałaviek — ja prosta inšych takich nia viedaju. I nie tamu, što jon palihlot i viedaŭ šmat movaŭ, a tamu, što heta čałaviek, jaki žyŭ pa niejkich svaich unutranych zakonach. Jon byŭ pa‑svojmu dzivak, zastavaŭsia jak by dziciom na ŭsio žyćcio. Časam jon dziviŭsia na toje, što nikoha nie dziviła. Čałaviek biaskryŭdny, absalutna nie saviecki. Jaho vielmi lubili studenty, bo jon byŭ pa‑za ŭsialakimi intryhami, pa‑za idealohijaj. Ja ŭ knizie «Moj šybalet» uzhadvaju, jak my hulali ŭ tenis z maim zahadčykam katedry, a jon sudziŭ nas pa‑łacinsku. Sabak lubiŭ, pryrodu lubiŭ. Škada — vypała častka dziŭnaha śvietu».

U Ŭładzimiera Šatona zastalisia žonka, syn i ŭnučka.

Raźvitańnie adbudziecca 6 žniŭnia ad 14 da 15 hadziny ŭ rytualnaj zali 9‑j mienskaj balnicy na vulicy Siamaški.
Pachavajuć Ŭładzimiera Šatona na mohiłkach u Kałodziščach.

Halina Abakunčyk, Radyjo Svaboda

Клас
0
Панылы сорам
0
Ха-ха
0
Ого
0
Сумна
0
Абуральна
0