Pry kancy 60-ch my, małodšyja školniki, kidali ŭsie vuličnyja hulni, kali pa teliku pačynałasia čarhovaja častka polskaha sieryjału «Čatyry tankisty i sabaka». Stužka vyhadna adroźnivałasia ad tahačasnaj savieckaj kinapradukcyi pra vajnu — pafasnaj, ciažkavahavaj — humaram dy zuchavataj avanturnaściu. Tady ja pačuŭ nieznajomaje słova — Viesterplate.
Heta byŭ niedahlad savieckich cenzaraŭ. Nam ža ŭbivali, što «taja» vajna pačałasia 22 červienia 1941 hoda. My, junyja pijaniery, nazubok viedali hierojaŭ Bresckaj krepaści, a voś pra hierojaŭ Viesterplate čuli ŭpieršyniu. Ajčynnaja vajna pisałasia ź vialikaj litary, a druhaja suśvietnaja — z małoj.
Na dośvitku 1 vieraśnia 2009 hoda na paŭvostravie Viesterplate la Hdańska pačalisia mierapryjemstvy da 70-hodździa pačatku Druhoj suśvietnaj vajny. U Polšču źlacielisia delehacyi z troch dziasiatkaŭ krain Jeŭropy. Vybraŭsia i biełaruski premjer Siarhiej Sidorski. Minsk, jak bačym, nakiravaŭ na ideałahičnyja mierapryjemstvy «krepkaha chaziajstvieńnika».
Pramova polskaha prezidenta Kačyńskaha na Viesterplate akazałasia žorstkaj. Masavy rasstreł polskich aficeraŭ u katynskim lesie pad Smalenskam jon paraŭnaŭ z Chałakostam. I nazvaŭ udaram u śpinu nastup Čyrvonaj Armii z uschodu, jaki pačaŭsia 17 vieraśnia 1939 hoda, kali polskaje vojska, sychodziačy kryvioju, strymlivała nacystaŭ na zachadzie.
Karaciej, Pucinu jość ad čaho pamorščycca. Pavodle zachodnich krynic, u Maskvie ŭzvažvali, ci varta jamu lacieć u Polšču na ŭhodki pačatku Druhoj suśvietnaj. Vyrašyli, vidać, što adsutnaść budzie na ruku niepryjacielam. Mierkiel, maŭlaŭ, prylacieła, a jaho niama.
Miž tym Łukašenka paśpieŭ jašče raniej upiknuć rasijskaha premjera, što toj «u abdymku z Hiermanijaj chodzić». Pasaž raźličany na prostaha čałavieka ŭ Rasii dy Biełarusi, hraje na kanatacyi «Hiermanija — fašyzm — Hitler».
Zrešty, što da «pieraradžeńnia» rasijskaj kiroŭnaj elity (maŭlaŭ, bratajecca z histaryčnymi vorahami!), to možna hetak nie pierajmacca. «Bronia kriepka». U toj čas jak niemcy kajucca za hitleryzm, Kreml trymajecca za staliniscki varyjant historyi. Stvaryŭ navat admysłovuju kamisiju dziela baraćby z «falsifikacyjami».
U hetym sensie kramloŭskija i łukašenkaŭskija ideołahi — adnaho pola jahady. Biełaruskaja ŭłada navat dalej pajšła, błasłaviŭšy «Liniju Stalina».
Alo ironija losu ŭ tym, što mienavita biełaruskuju ŭładu presinh Kramla zmušaje zaraz terminova šukać parazumieńnia ź Jeŭropaj. I nie chto inšy, jak kiraŭnik Łukašenkavaj administracyi kali nie chodzić u abdymku, to, va ŭsiakim razie, usio čaściej viadzie zacikaŭlenyja hutarki, u pryvatnaści, z tymi ž niemcami, bałazie moŭnaha barjeru niama.
Miž inšym, mienavita Bierlin zrabiŭ ci nie najbolej, kab ES ad izalacyi pierajšoŭ da «prahmatyčnaha dyjałohu» ź Minskam.
Tak ci inačaj, siońnia rytoryka biełaruskaha načalstva — de-fakta prajeŭrapiejskaja. My — serca Jeŭropy, a jak ža biez nas — i ŭsio takoje.
Ale rytoryka zastaniecca falšyvaj, pakul u sercy Jeŭropy stremkaj budzie siadzieć «Linija Stalina». U šyrokim sensie — ad zamšełych praimpierskich padručnikaŭ, jakija padsoŭvajuć junamu pakaleńniu ŭ rečyščy drymučaj «školnaj reformy», da sientencyj, što jeŭrapiejskija standarty pasujuć tolki našym śvińniam, a voś tutejšamu ludu — škodnyja.
Łukašenku, darečy, samy čas zabirać nazad kryŭdnyja słovy pra Pucina. U polskim Sopacie rasijski premjer pleskanuŭ balzamu na dušu.
Na pytańnie, čamu Maskva padtrymlivaje Łukašenku ź jahonaj reputacyjaj dyktatara, Pucin nie mirhnuŭšy vokam adkazaŭ: «My zaŭždy pracujem ź dziejnaj uładaj i nie padtrymlivajem antykanstytucyjnyja pracesy… Łukašenka abrany pramym patajemnym hałasavańniem biełaruskaha narodu».
Voś i čubiacca Kreml z Łukašenkam, ale ž jakoje kranalnaje adzinstva što da razumieńnia «demakratyi pa paniacijam»!
Falš u detalach viadzie da tatalnaha falšu. 70 hadoŭ tamu palaki sapraŭdy hieraična bilisia na Viesterplate. «Liniju Stalina» vysmaktali z palca. Siońnia na Viesterplate hučać žorstkija pramovy, bieź jakich, adnak, niemahčymyja ačyščeńnie dy prymireńnie. «Linija Stalina» doŭžyć epochu falšy.
