8 vieraśnia 1514 hoda našy prodki pieramahli ŭ Aršanskaj bitvie — adnoj z najbolšych u Jeŭropie batalijaŭ Siaredniaviečča.
Hietman Kanstancin Astrožski zasłuhoŭvaje taho,
kab jahonym imiem nazyvalisia vučelni j vulicy.
Sioleta na Krapivieńskim pole adbudziecca tradycyjny bardaŭski fest.
8 vieraśnia 1992 hoda ŭ Minsku, na płoščy Niezaležnaści, hrupa biełaruskich aficeraŭ pryniała prysiahu na viernaść Biełarusi. Heta byŭ, chutčej, simvaličny krok, adnak jon byŭ važny, kab padšturchnuć postsavieckija ŭłady da aktyvizacyi tvareńnia Biełaruskaha vojska. Na cyrymonii prysutničaŭ frantavik i Narodny piśmieńnik Vasil Bykaŭ.
Data 8 vieraśnia simvalizavała imknieńnie da svabody i niezaležnaści. Takoj, da jakoj imknulisia biełaruskija vajary ŭ dalokim 1514 hodzie, kali pad Oršaj vojska Vialikaha Kniastva Litoŭskaha pad kamandavańniem pravasłaŭnaha hietmana Kanstancina Astrožskaha naniesła sakrušalnaje paražeńnie maskoŭskim zachopnikam.Pryčym, kolkasna vojska VKŁ sastupała bolš čym u dva razy — 30 tysiač suprać 80‑ci.
Pieramoha pad Oršaj była samaj značnaj u šmatviekavym supraćstajańni VKŁ i Maskoŭskaha kniastva. Dziakujučy hetamu, jana zajmała vielmi prykmietnaje miesca ŭ vajennaj histaryjahrafii biełarusaŭ. Siońnia hetaja data ličycca Dniom biełaruskaj vajskovaj słavy.
Chapała ŭ našaj historyi i inšych bitvaŭ, jakija taksama stali simvałam zmahańnia za Ajčynu.
Niamiha
U 1067 hodzie tut adbyłasia bitva vojska połackaha kniazia Usiasłava Čaradzieja z kijeŭskimi atradami.
Sinija Vody
U 1362 hodzie vialiki kniaź litoŭski Alhierd pry Sinich Vodach (terytoryja Ukrainy, niepadalok ad horada Pieršamajsk) nanios paražeńnie vojskam troch tatarskich kniazioŭ. Heta była pieršaja vialikaja paraza tataraŭ. Vynikam stali vielizarnyja terytaryjalnyja zdabytki — basiejny Dniastra, Paŭdniovaha Buha, Dniapra, Padolskaja, Pierajasłaŭskaja i Vałynskaja ziemli.
Hrunvald
Adbyłasia bitva 15 lipienia 1410 hoda kala vioski Hrunvald (ciapier terytoryja Polščy, 60 km ad Olštyna). Jana była vyrašalnym momantam Pruskaj vajny 1409—1411 hadoŭ pamiž VKŁ i Polščaj z adnaho boku i Teŭtonskim ordenam z druhoha. Z boku sajuźnikaŭ u bitvie udzielničała kala 40 tysiač vajaroŭ, z teŭtonskaha boku — prykładna 27 tysiač. Pieramoha pad Hrunvaldam mieła vialikaje hieapalityčnaje značeńnie. Teŭtonski Orden byŭ źniščany jak upłyvovaja arhanizacyja, a zachodniaja miaža Polščy i VKŁ była spakojnaj na praciahu dvuchsot hadoŭ.
Škłoŭ
Bitva adbyłasia 12 žniŭnia 1654 hoda padčas čarhovaj vajny z Maskvoj. Vojskam VKŁ kiravaŭ hietman Januš Radzivił, supraćstajali jamu atrady pad kiravańniem Jakava Čarkaskaha i Alaksieja Trubiackoha. Maskoŭskaje vojska składałasia z 20 tysiač vajaroŭ i pieraŭzychodziła vojska VKŁ u 4 razy. Adnak, dziakujučy ŭmiełaj taktycy, pieramoha zastałasia za našymi prodkami. U bitvie zahinuła kala 3000 maskoŭskich vajaroŭ. Heta była adna z samych bliskučych pieramoh małymi siłami ŭ historyi biełaruskaj zbroi.
Rasija šanuje Alaksandra i Dźmitryja
U Rasii samymi značnymi siaredniaviečnymi bitvami ličacca Nieŭskaja, a taksama bitva na Kulikovym poli. Pieršaja ź ich adbyłasia 5 krasavika 1242 hoda pamiž noŭharadskim vojskam pad kiraŭnictvam kniazia Alaksandra Jarasłaviča (jon u honar pieramohi stanie Nieŭskim) i šviedskimi rycarami Birhiera Mahnusana. Vynikam bitvy była pieramoha naŭharodcaŭ. Antyzachodniaja histaryjahrafija maluje Alaksandra Jarasłaviča ci nie samym vialikim hierojem rasijskaj historyi.
Pra Kulikoŭskuju bitvu viadoma bolš. Adbyłasia jana 8 vieraśnia 1380 hoda. Maskoŭskaje vojska padnačalvałasia kniaziu Dźmitryju, jaki paśla pieramohi stanie Danskim. (Kulikova pole raźmiaščałasia prykładna pabli¬zu Dona.) Vojskam Załatoj Ardy kiravaŭ chan Mamaj. Pryniata ličyć, što abodva baki mieli pa 30 tysiač vajaroŭ. Pieramahło maskoŭskaje vojska, adnak kančatkovaje vyzvaleńnie rasijskich ziamiel z‑pad jarma adbyłosia tolki ciaham nastupnych sta hadoŭ.
Vialikaje značeńnie našyja ŭschodnija susiedzi taksama nadajuć Baradzinskaj bitvie. Nu i, viadoma, klučavym bitvam Druhoj suśvietnaj vajny. Chacia Dniom abaroncy Ajčyny pa‑raniejšamu ličycca 23 lutaha — data abviaščeńnia ŭsieahulnaj mabilizacyi ŭ Čyrvonuju Armiju. Što cikava, mabilizacyja tady pravaliłasia, i kiraŭnictva balšavickaj Rasii było vymušana pajści na padpisańnie Bresckaha mirnaha dahavoru.
Ukraina słavić Bahdana
Va Ukrainie taksama pryniata ličyć 23 lutaha aficyjnym Dniom abaroncy Ajčyny. Adnak usio bolšaje značeńnie ŭ ideałohii ŭkrainskaj dziaržavy nabyvaje dziejnaść niezaležnickaj Ukrainskaj paŭstanckaj armii i, viadoma ž, kazakaŭ. Vyzvalenčyja vojny pieryjadu 1648—1657 hadoŭ majuć dla ŭkraincaŭ vialikaje značeńnie. Zaparožskaja Sieč, jakaja ŭźnikła ŭ ich vyniku, ličycca pravobrazam niezaležnaj ukrainskaj dziaržavy.
Akramia Rasii i Ukrainy, 23 lutaha ličycca Dniom abaroncaŭ Ajčyny taksama ŭ Biełarusi i Prydniastroŭji, adnak u Biełarusi hetaje «śviata» nie źjaŭlajecca vychadnym dniom.
Zrešty, biełarusam chapaje ŭłasnych hierojaŭ i znakavych padziej, kab mieć ułasny, a nie impartny Dzień vajskovaj słavy.
