Dziaržavy-siabry Eŭraźviazu adkłali na śviatoje nikoli planavanaje ŭviadzieńnie handlovych mini-sankcyjaŭ suprać Biełarusi. Hetki krok, jaki razzłavaŭ Eŭrakamisiju, u bolšaj stupieni pralivaje śviatło na zahadkavyja nutranyja pryncypy dziejańnia instytucyjaŭ EZ, čymści na dačynieńni pamiž Eŭraźviazam i Biełaruśsiu.
Dyplamaty EZ mierylisia prahałasavać u čaćvier 12 kastryčnika pa pytańni ŭviadzieńnia taryfaŭ na impart ź Biełarusi abjomam 390 miljonaŭ dalaraŭ štohod paśla taho, jak Miensk ciaham 18 miesiacaŭ nia vykanaŭ 12 patrabavańniaŭ, datyčnych pravoŭ prafsajuzaŭ, što byli vyłučanyja raskvartyravanaj u Ženievie Mižnarodnaj arhanizacyjaj pracy (MAP).
Ale hałasavańnie było admieniena, pavodle aficyjnaha tłumačeńnia, u źviazku z tym, što namieśnik premjer-ministra Biełarusi Andrej Kabiakoŭ maje namier sustrecca 19 kastryčnika ŭ Švajcaryi z kiraŭnictvam MAP, kab, mažliva, abvieścić ab novych sastupkach pa pytańni prafsajuzaŭ, što patencyjna mahło b padšturchnuć Mižnarodnuju arhanizacyju pracy da adklikańnia jejnaje skarhi.
Taki krok aznačaje, što dziaržavy-siabry EZ nia zrobiać novaj sproby nakłaści sankcyi raniej za sakavik 2007 h. z ulikam taho, što ŭvieś praces, – jaki praduhledžvaje abnoŭlenyja rekamiendacyi z boku MAP u adras Eŭrakamisii, jakaja, u svaju čarhu, pavinna ŭnieści novyja prapanovy dziaržavam-siabram EZ, - zajmaje najmienš šeść miesiacaŭ.
Skasavańnie hałasavańnia stavić Eŭrakamisiju ŭ niajomkaje stanovišča, bo apošniaja rašuča prašturchoŭvała sankcyi, zajaŭlajučy apošnimi tydniami, što «palityčnyja nastupstvy buduć prosta vielizarnymi», kali rašeńnie nia projdzie, i što «Eŭraźviaz pavinien pryznać, što hety (biełaruski) režym čynić aburalnyja złoŭžyvańni».
«My, jak i raniej, ćviorda staim na svajoj prapanovie, ale ciapier razhladajem mažlivaść dadańnia novych elementaŭ, kab dapoŭnić jaje», — zajaviŭ u čaćvier aficyjny pradstaŭnik Eŭrakamisii.
Sustreča ŭ MAP – «nie sapraŭdnaja pryčyna»
Nasamreč, pavarot na 180 hradusaŭ, zrobleny dziaržavami-siabrami, maje mienš ahulnaha ź vizytam spadara Kabiakova ŭ MAP, čym z kitajskim abutkam, polska-litoŭskaj zakłapočanaściu transhraničnym handlem i ryzykaj palityčnaha precedentu, tady jak palityčnaja vola Eŭraźviazu da sankcyjaŭ słabnie, adznačajuć dyplamaty.
«Nichto pa-praŭdzie nia vieryć, što MAP adkliča skarhu, što b Biełaruś nie paabiacała na papiery», — paviedamiŭ adzin z čynoŭnikaŭ EZ «EUobserver». «Ale my patrapili ŭ takuju sumiatniu ŭ pytańni z antydempinhavymi taryfami na kitajski abutak, što ni ŭ kaho bolš niama žadańnia vyklikać jakraz ciapier handlovuju pomstu z boku Polščy i Litvy».
Raniej Italija zablakavała papiaredniaje hałasavańnie 26 vieraśnia pa sankcyjach suprać Biełarusi, bo chacieła adpomścić dziaržavam, što padtrymlivajuć sankcyi suprać Biełarusi, u pryvatnaści, Hiermanii, Vialikabrytanii i Švecyi, jakija pieraškodzili kiravanaj Italijaj kampanii za ŭviadzieńnie karnych mytaŭ na impart tannaha kitajskaha abutku, patłumačyŭ čynoŭnik.
Abutkovaja vajna skončyłasia. Ale ŭ dalikatnym handlovym klimacie, jaki skłaŭsia paśla vajny vakoł abutku, nichto nia choča, kab Polšča i Italija vykarystali taktyku Italii, pačaŭšy hałasavać suprać inšych handlovych zachadaŭ EZ, kab dapiačy dziaržavam-siabram, jakija praihnaravali ichnyja pratesty pra toje, što sankcyi suprać Biełarusi zaškodziać transhraničnamu handlu.
Tym časam, krok pa ŭviadzieńni mini-sankcyjaŭ, jaki pryvioŭ by da vyklučeńnia Biełarusi z Abahulnienaj systemy preferencyjaŭ (ASP) EZ, moh by vyklikać vostryja pytańni nakont taho, čamu takim krainam, jak Kuba i Ŭźbiekistan, što nia majuć dobraj reputacyi ŭ abychodžańni z prafsajuzami, dazvolena zastavacca ŭ ramkach ASP.
«Ja nasamreč nia viedaju, što vyklikała hetaje (pryniataje ŭ čaćvier) rašeńnie. Za im nie było niejkaj adnoj asoby albo pryčyny. Heta było niešta nakštałt paŭzučaj instytucyjnaj mudraści», — dadaŭ čynoŭnik.
Jurydyčnyja chitryki
U dadatak da ŭsiaho hetaha, hałasavańnie ŭ čaćvier sutyknułasia b z peŭnaj jurydyčnaj prablemaj, bo rehlament EZ patrabuje, kab rašeńnie pa aficyjnaj rekamiendacyi Eŭrakamisii – zroblenaj u hetym vypadku 4 žniŭnia – było pryniataje dziaržavami-siabrami nie paźniej jak praź miesiac paśla rekamendacyi, kab mieć zakonnuju siłu.
Jurydyčnaja vykrutka – jakaja aznačaje, što papiaredniaje hałasavańnie ad 26 vieraśnia mahło b być pryznanaje niavažnym, navat kali b jano było ŭ zhodzie z rekamendacyjaj Eŭrakamisii, — była dadatkovym faktaram u admoŭnym kroku, zroblenym dziaržavami-siabrami ŭ čaćvier.
«Kamisija praspała hetaje pytańnie. Abo, mažliva, niechta zrabiŭ heta naŭmysna, vypuściŭšy rekamendacyju ad 4 žniŭnia ŭ toj miesiac, kali ničoha nie adbyvajecca ŭ Bruseli», — adznačyŭ dyplamat, blizki da pieramovaŭ. «Što b tam nie było, heta pakazvaje, u jakuju vializnuju sumiatniu pieratvaryłasia ŭsio hetaje pytańnie».
Pierakłaŭ Ihar Hubarevič
