Jak niekali za Savietami piśmieńniki, ciapier spartoŭcy płaciać uładam lajalnaściu za materyjalnyja vyhody.
Za apošniaje dziesiacihodździe suśvietny futboł u Biełarusi staŭ dastupnym absalutna dla ŭsich katehoryjaŭ zaŭziataraŭ. Ciapier nia treba prysłuchoŭvacca da karotkich chvalaŭ, kab pačuć repartaž pra niejki tam matč. Varta tolki lehčy, zručniej uładkavacca na kanapie i ŭklučyć televizar: pryhožaja karcinka ŭ pryhožaj «upakoŭcy» tabie zabiaśpiečana. Navat Biełaruskaje telebačańnie ŭžo nia pieršy hod tranśluje hrupavy turnir Lihi čempijonaŭ i pieršynstvo Anhlii. Mała hetaha, možna ŭstalavać spadarožnikavuju antenu, i ŭžo ceły tuzin kanałaŭ hatovy pradstavić tabie asałodu ad hulni zorak najpieršaj vieličyni eŭrapiejskich čempijanataŭ.
Luby šarahovy zaŭziatar ciapier moža raskłaści pa paličkach hulniavuju rasstanoŭku na matč «Čełsi» z «Barselonaj». Suśvietny futboł pierastaŭ być delikatesam, jakim byŭ u saviecki čas, kali pahladzieć na zorak uzroŭniu Kruifa ci Bekienbaŭera možna było raz na dva hady — na čempijanacie śvietu ci Eŭropy. Tamu i čakali tych čempijanataŭ z kudy bolšym intaresam i chvalavańniem, čym zaraz.
Sioletni niamiecki mundyjal ryzykavaŭ stać samym niecikavym za ŭsiu historyju pieršynstvaŭ śvietu. Jon nia daŭ suśvietnamu futbołu zorak‑idałaŭ. Jon abyšoŭsia biez sensacyjaŭ, u čym značna prajhraŭ papiaredniamu. Sami ž futbalisty padavalisia stomlenymi.
Futboł robicca ŭsio mienš padobnym da sportu i ŭsio bolš — da biznesu. Prychod vialikich hrošaj u sport, a ŭ futboł u pryvatnaści, byŭ niepaźbiežnym. U śviecie zanadta šmat ludziej, hatovych za nazirańnie sapraŭdnych spartovych žarściaŭ płacić vialikija hrošy. Adnak hrošy ŭ niejkaj stupieni zabivajuć futboł. Lubaja zorka siońnia pierš padumaje, ci varta kłaścisia ŭ padkacie, a paśla paŭhodu lačyć traŭmu i atrymlivać nievialikija hrošy, ci lepš zastacca zdarovym, nie idučy na kantakt z supiernikam.
Futboł robicca ŭsio bolš padobnym da spektaklu, usio bolej u im pradkazalnaści i prahmatyzmu, usio mieniej miesca tam zastajecca dla spantannaści i ščyraści. Heta ŭžo nia sport, a šoŭ‑biznes, kali niekatoryja futbalisty robiać na svaim imieni miljony, jak seks‑ikona Devid Bekchem, nie dasiahnuŭšy ničoha zvyšnaturalnaha ŭ hulniavoj karjery. Možna navat pahladzieć na biełarusa Alaksandra Hleba, jaki pieramoh u «našaniŭskim» apytańni na zvańnie najlepšaha spartoŭca hodu. Pryvatnyja momanty žyćcia Hleba kštałtu čutki pra zaručeńnie futbalista z salistkaj hurtu «Toples» pačynajuć cikavić zaŭziataraŭ bolš, čym ułasna jahonaja hulnia.
Čempijanat śvietu vyratavaŭ Zynedyn Zydan. Učynak Zydana ŭ finalnym matčy, kali jon zastupiŭsia za honar svajoj siastry, maci i ŭsiaho arabskaha śvietu, udaryŭšy Materacy, sapraŭdy ŭražvaje. Bo jon vyłučajecca z ahulnaj futbolnaj šeraści apošnich hadoŭ.
Berber Zydan u hetaj sytuacyi pavioŭ siabie ŭ značnaj stupieni bolš pa‑eŭrapiejsku, čym eŭrapiejec Materacy.
Pavodle ŭsich futbolnych praviłaŭ, Zydan byŭ pravaparušalnikam i spraviadliva atrymaŭ čyrvonuju kartku. Pavodle praviłaŭ marali i etyki, Zydan zastaŭsia pieramožcam. Heta dakazvaje i toje, što paśla słavutaha «badańnia» nichto tak i nie aśmieliŭsia «kinuć kamień» u bok Zydana.
Zydan moh ściarpieć, dačakacca seryi penalci, i, chto viedaje, stać dvuchrazovym čempijonam śvietu, atrymać «Załaty miač»‑2006, ale tady b heta nia byŭ vialiki futbalist. Tamu zusim nia dziŭna, što adrazu pa skančeńni čempijanatu eksperty pačali havaryć, što pobač z Pele i Maradonam źjaviłasia jašče adna futbolnaja meha‑zorka — Zydan.
Što jašče zapomniłasia sa spartovych padziejaŭ hodu? Trahiedyja frystajlista Źmitra Raka. Biełarus niaŭdała vykanaŭ skačok i začapiŭ kalenam padbarodździe. Ciapier Rak u komie, i niemaviedama kali jon ź jaje vyjdzie. Niešta padobnaje ŭ luby momant moža adbycca amal z kožnym spartoŭcam. Hrošy i słava dasiahajucca vialikim koštam. Zhadvajecca, jak letaś, prosta na mienskaj ladovaj placoŭcy, nia vytrymała serca chakieista Žaŭtka.
Jak niekali za Savietami piśmieńniki, ciapier spartoŭcy płaciać uładam lajalnaściu za materyjalnyja vyhody. Redka chto z spartovaha asiarodździa navažycca vykazacca pa aktualnych pytańniach štodzionnaści, a tym bolš zakranać temu palityki.
Mnohija vidy sportu stali ŭ Biełarusi niepasredna palityčnymi, bo staršynstva ŭ federacyjach zajmajuć nie specyjalisty, a čynoŭniki. Asabliva cikavaja sytuacyja z chakiejem. Zbornuju krainy pa «prezydenckim» vidzie sportu nia pieršy hod trenirujuć zaakijanskija «koŭčy». Sioleta na miesca kanadca Chenłana, jaki damohsia najlepšaha biełaruskaha vyniku na čempijanacie śvietu ŭ historyi — šostaha miesca, pryjšoŭ amerykaniec Frejzer. Razam z zamiežnymi specyjalistami ŭ hulcoŭ niepaźbiežna pačynajecca «łomka» stereatypaŭ.
Niezaŭvažna z Chenłanam, a ciapier z Frejzeram u Biełaruś prychodziać zachodnija pryncypy, zasnavanyja na pavazie da asoby. Jak bačym, taki padychod daje plon. Da dobraha chutka zvykaješ.
❏
Chto najlepšy spartoviec 2006 hodu?
Apytańnie na sajcie «Našaj Nivy»
Alaksandar Hleb (futboł) — 27,1%
Źmicier Daščynski (frystajł) — 14,7%
Uładzimier Samsonaŭ (pinh‑ponh) — 11,6%
Maksim Mirny (tenis) — 10,1%
Andrej Miezin (chakiej) — 10,1%
Ivan Cichan (lohkaja atletyka) — 9,3%
Alaksandra Hierasimienia (płavańnie) — 6,2%
Kaciaryna Karsten (akademičnaje viesłavańnie) — 4,7%
Natalla Cylinskaja (velatrek) — 3,1%
Volha Nazarava (bijatlon) – 2,3%
Alesia Turava (lohkaja atletyka) — 0,8%
Natalla Charaneka (lohkaja atletyka) — 0,0%
Usiaho prahałasavali 129 čałaviek.
Na asnoŭnaj staroncy fota ŭziata z sajtu londanskaha «Arsenału».
