Biełaruś u pierśpiektyvie pavinna stać kaśmičnaj dziaržavaj, jakaja maje, mahčyma, nie adzin kaśmičny aparat i vałodaje svajoj sistemaj kiravańnia spadarožnikami. Takuju dumku vykazaŭ 2 lutaha kiraŭnik dziaržavy Alaksandr Łukašenka na naradzie pa pytańniu stvareńnia Biełaruskaj kaśmičnaj sistemy dystancyjnaha zandziravańnia Ziamli. U centry ŭvahi znachodzilisia pierśpiektyvy raźvićcia kaśmičnaj haliny krainy ŭ cełym, paviedamili BIEŁTA u pres‑słužbie biełaruskaha lidera.
Apošnim časam usio bolš krain imkniecca papoŭnić kłub kaśmičnych dziaržaŭ. Tolki ŭ bližejšyja 10 hadoŭ płanujecca zapusk kala 300 spadarožnikaŭ suviazi i 260 kaśmičnych aparataŭ dystancyjnaha zandziravańnia Ziamli.
Biełaruś užo šmat zrabiła ŭ płanie raźvićcia kaśmičnych technałohij. Pry hetym naraŭnie sa značnym pazityŭnym vopytam jość, na žal, i niehatyŭny — niaŭdały zapusk Biełaruskaha kaśmičnaha aparata, jaki adbyŭsia nie pa vinie našaj krainy.
Adkryvajučy naradu, prezident zajaviŭ ab nieabchodnaści abjektyŭna praanalizavać situacyju i vypracavać dakładnyja kroki ŭ hetaj śfiery.
«Ciapierašniaja situacyja ŭ ekanomicy Biełarusi i ŭ adnosinach z Rasijaj, zapatrabuje, vidać, uniasieńnia peŭnych karektyvaŭ u raniej namiečanyja płany raźvićcia kaśmičnaj haliny ŭ našaj krainie», — skazaŭ kiraŭnik dziaržavy.
Alaksandr Łukašenka padkreśliŭ: «Nieabchodna vyznačyć, ci budziem my dalej pracavać nad prajektam anałaha našaha pieršaha spadarožnika «BiełKA» abo ž voźmiemsia za stvareńnie bolš daskanałaha kaśmičnaha aparata z raspaznavalnaj zdolnaściu metavaj aparatury da 1 m? U śviecie takich anałahaŭ — adzinki. Ci abmiažujemsia my adnym prajektam abo zamachniomsia na bolš maštabnuju prahramu pa stvareńniu niekalkich kaśmičnych aparataŭ?»
Asablivuju ŭvahu, pavodle słoŭ biełaruskaha lidera, treba ŭdzialić pytańniu harantyi nadziejnaści i biezavaryjnaha zapusku na arbitu kaśmičnaha aparata. «Z kim i na jakich umovach my budziem realizoŭvać svaje prajekty — budzie heta Rasija, Kitaj, Ukraina abo inšyja? Nakolki daskanała praličanyja, abhruntavanyja i, što nie mienš važna, pierśpiektyŭnyja prapanujemyja varyjanty?» — padkreśliŭ kiraŭnik dziaržavy.
Cikavaść da hetaha biełaruskaha prajekta ŭžo prajavili zamiežnyja krainy. Tak, sadziejničańnie ŭ zapusku novaha spadarožnika prapanavała Francyja.
Alaksandr Łukašenka pierakanany, što ŭ vypadku zapusku kaśmičnaha aparata, a tym bolš niekalkich, u intaresach Biełarusi mieć i ŭłasny naziemny kompleks kiravańnia. Na siońniašni dzień kompleks kiravańnia ŭklučaje nie tolki biełaruski siehmient, ale i značnuju rasijskuju častku.
Prezident zajaviŭ taksama ab nieabchodnaści madernizacyi i daabstalavańnia biełaruskich pradpryjemstvaŭ i arhanizacyj, jakija mohuć vykonvać ajčynnyja i zamiežnyja zakazy na stvareńnie kaśmičnaj aparatury.
Asablivaja ŭvaha była ŭdzielena pytańniam strachavańnia abjektaŭ kaśmičnaj techniki ŭ čas vyprabavańniaŭ, zapusku i ekspłuatacyi. Jak zajaviŭ prezident, straty Biełarusi ad niaŭdačnaha zapusku spadarožnika «BiełKA» poŭnaściu kampiensavany strachavymi kampanijami, jak ajčynnymi, tak i zamiežnymi.
U respublicy pavinna vieścisia aktyŭnaja rabota pa pošuku pazabiudžetnych resursaŭ i pryciahnieńniu zamiežnych inviestycyj dla raźvićcia ajčynnaj kaśmičnaj haliny. Pavodle słoŭ Alaksandra Łukašenki, Biełaruś razhledzić lubyja inviestycyjnyja prapanovy.»Ad jakich by dziaržaŭ prapanovy ni zychodzili, ich treba prymać. Heta realnaja vysokatechnałahičnaja niša, jakuju dziaržavie treba padtrymlivać. Ale jana pavinna być vysokarentabielnaja», — padkreśliŭ jon.
Udzielniki narady abmierkavali kankretnyja napramki, pa jakich budzie raspracoŭvacca Nacyjanalnaja kaśmičnaja prahrama. Alaksandr Łukašenka źviarnuŭ uvahu na toje, što ŭ jaje asnovu pavinny być pakładzieny patrebnaści krainy ŭ vykarystańni kaśmičnych daśledavańniaŭ jak dla zabieśpiačeńnia nadziejnaj abaranazdolnaści dziaržavy, tak i dla stymulavańnia najnoŭšych navukajomistych technałohij u vytvorčaj i inšych śfierach narodnaj haspadarki.
Zapusk novaha spadarožnika, jak zajaviŭ kiraŭnik dziaržavy, pavinien stać jašče i važnym kamiercyjnym prajektam. Hety kaśmičny aparat daść mahčymaść nie tolki źbirać nieabchodnuju infarmacyju dla svaich patreb na terytoryi respubliki i za jaje miežami, ale i pracavać pad zakaz.
Pierš čym rabić čarhovy krok, Biełaruś pavinna mieć rynak zbytu hetaj pradukcyi. «Naša kaśmičnaja sistema pavinna być zapatrabavana, tady jana budzie akuplacca i prynosić vialikija dachody. Heta śfiera vielmi važnaja: jana budzie padšturchoŭvać raźvićcio navuki, vysokatechnałahičnych halin i pryciahvać u krainu hrošy», — dadaŭ Alaksandr Łukašenka.
Pa vynikach abmierkavańnia prezident pryniaŭ rašeńnie ab pradaŭžeńni raźvićcia kaśmičnaj haliny. U pryvatnaści, buduć ažyćcioŭleny raboty pa vytvorčaści i zapusku biełaruskaha kaśmičnaha aparata pa charaktarystykach, blizkich da pieršaha spadarožnika «BiełKA». Adnak z ulikam surjoznych navukovych dasiahnieńniaŭ, zroblenych apošnim časam, aparat budzie značna ŭdaskanaleny, a jaho mahčymaści buduć pašyrany.
Prajekt stvareńnia i zapusku pieršaha spadarožnika «BiełKA» kaštavaŭ $16 młn. Novy aparat z ulikam bolš sučasnych technałohij i rašeńniaŭ aceńvajecca papiarednie $18 młn. Kančatkovyja ličby buduć vyznačany kantraktam.
Važna i toje, što anałahičny spadarožnik stvaraje Rasija. Takim čynam, naš spadarožnik budzie ŭklučany ŭ arbitalnuju hrupoŭku, što značna pavyšaje kamiercyjnuju zapatrabavanaść vynikaŭ raboty na arbicie.
Paralelna buduć realizoŭvacca inšyja važnyja prajekty. Pa‑pieršaje, budzie ažyćciaŭlacca prajektavańnie biełaruskaha spadarožnika z raspaznavalnaj zdolnaściu metavaj aparatury 1 m (raspaznavańnie ŭ dva razy lepš, čym u spadarožnika «BiełKA»). Akramia taho, treba budzie stvaryć poŭnamaštabny naziemny kompleks kiravańnia — heta budzie poŭnaściu niezaležnaja nacyjanalnaja sistema pryjomu i pieradačy infarmacyi na bort kaśmičnaha aparata.
Pavodle słoŭ staršyni Prezidyuma Nacyjanalnaj akademii navuk Michaiła Miaśnikoviča, heta praduhledžvaje i bolš zakazaŭ dla biełaruskich śpiecyjalizavanych pradpryjemstvaŭ, jakija vyrablajuć metavuju aparaturu i inšyja kamplektujučyja dla dvuch novych spadarožnikaŭ — biełaruskaha i rasijskaha.
Michaił Miaśnikovič asabliva adznačyŭ, što intares da kaśmičnaha prajekta Biełarusi z boku zamiežnych dziaržaŭ vielmi vialiki. «Šerah pradpryjemstvaŭ užo atrymali zakazy na vyraby, anałahičnyja tym, što byli vykarystany dla spadarožnika «BiełKA». Rezanans u śpiecyjalizavanych arhanizacyjach vielmi vysoki i adnosna metavaj aparatury, i ŭ častcy sistemy apracoŭki i raspaŭsiudžvańnia kaśmičnaj infarmacyi. Pastupajuć zvaroty jak z boku dziaržaŭ, jakija nie majuć kaśmičnych technałohij, tak i ad kaśmičnych dziaržaŭ. Tut hałoŭnaje — nie adstać, iści ŭ nahu z časam, a biełaruskija raspracoŭki ŭ mnohim aryhinalnyja», — padkreśliŭ jon.
Prezident pastaviŭ zadaču stvaryć spadarožnik z raspaznavańniem 2,1 m nie bolš jak za 2,5 hoda. Vyrab spadarožnika z raspaznavalnaj zdolnaściu metavaj aparatury 1 m zojmie kala 4‑4,5 hoda.
