Partyja BNF i hanhstery Tarantyna
Aficyjny sajt Partyi BNF paviedamiŭ ab udziele namieśnika staršyni partyi Alaksieja Janukieviča ŭ dublavańni «Kryminalnaha čytva». Pasada Alaksieja zhadanaja biez anijakich ahavorak i ŭ inšych paviedamleńniach ab dublavańni tarantynaŭskaha filmu. Fajnaja sprava, ale ž Partyja BNF abviaščaje, što jaje pohlady «znachodziacca ŭ rečyščy kanservatyŭnaj i chryścijanska‑demakratyčnaj idejnaj tradycyi». Čamu tady ni partyja, ni sam biełaruskamoŭny «bajec Butč» nie pratestavali suprać vykarystańnia svajho partyjnaha tytułu pry faktyčnaj raskrutcy filmu, źmiest jakoha nia maje ničoha supolnaha z chryścijanskimi idejami, u ŚMI?
Ahučvańnie filmu ciahnie na novy radykalny imidžavy krok PBNF. Sam Alaksiej abhruntavaŭ jaho na «Svabodzie». «Ja dumaju, što niekatoryja palityčnyja zdolnaści možna prajavić pry hetym, a niekatoryja možna ŭdaskanalić. Hieroj, jakoha ja ahučvaju, jašče i vielmi mocny ducham persanaž, sam pra siabie kłapocicca, prydumlaje niejkija kambinacyi i damahajecca taho, što jon choča. Nia tolki na rynhu, ale i ŭ žyćci. Ja liču, što heta vielmi dobraja rysa».
Čakajcie, ja mierkavaŭ, chryścijanie — heta ludzi, što naśledujuć tradycyi Isusa Chrysta. Što ličyŭ dobrym Isus — toje dobra dla ich. Tamu moc ducham jany davodziać supracivam złu, a nie zadavalnieńniem ułasnaha ehaizmu lubym koštam. Kłapociacca pieradusim pra bližnich. Nie, heta, vidać, niejkija inšyja fantastyčnyja chryścijanie.
Aniahož, namieśnik staršyni realnaj partyi «chryścijanska‑demakratyčnaj tradycyi» BNF vykładaje całkam procilehłaje bačańnie svaich ideałaŭ. Hieroj, pavodle jaho, musić kłapacicca pra siabie, a moc duchu vyjaŭlajecca ŭ hatovaści dajści da mety lubym koštam, zadavolić svoj ehaizm. Pryčym tut Chrystos? Darma jon na kryžy pamiraŭ.
Chto kab sałoŭku pasłuchać, a chto dzierkačovaj pieśni rady. Ale nieadekvatnaść sytuacyi z zachoplenym udziełam kiraŭnictva kanservatyŭnaj chryścijanska‑demakratyčnaj partyi ŭ dublavańni pazbaŭlenaha ŭsiakich maralnych kompleksaŭ tvoru z žyćcia hanhsteraŭ maje sapraŭdy biełaruski razmach. Jana jašče bolš uražvaje, kali zhadać, što Alaksiej byŭ nie adzinym pradstaŭnikom kiraŭnictva PBNF, jaki ŭziaŭsia nieści film «Kryminalnaje čytvo» ŭ biełaruskija masy. Kansultavaŭ pierakładčykaŭ u pytańniach brydkasłoŭja siabra Cojmu PBNF i HA BNF «Adradžeńnie» Piatro Sadoŭski. Jamu chryścijanskija i kanservatyŭnyja tradycyi taksama nie pieraškodzili čynić faktyčna advarotnaje. I ničoha, što nadoječy Piatro Vincentavič pisaŭ na hetych bačynach pra maralny relatyvizm dy ŭščuvaŭ niaščyraść Fiaduty, pieraścierahaŭ, «jak by nia stracić katehoryju soramu».
Nikolki nie asprečvaju za Alaksiejem Janukievičam i Piatrom Sadoŭskim jak ludźmi prava rabić lubyja ŭčynki, u tym liku pierakładać filmy jakoha‑zaŭhodna źmiestu, Boh im sudździa. Ale prašu ŭnieści jasnaść u staŭleńnie PBNF da pytańniaŭ chryścijanskaj maralnaści. Čamu ŭ prahramie partyi čytajem: «Demakratyja — heta viaršenstva zakonu, nia tolki jurydyčnaha, ale j maralnaha. BNF «Adradžeńnie» nie prymaje palityki biez marali. Pryncyp maralnaści palityki ŭhruntavany na našaj kulturnaj tradycyi j chryścijanskich kaštoŭnaściach našych prodkaŭ». A realna bačym — «Kryminalnaje čytvo» ad PBNF. Dzie sapraŭdnaje? Kali ŭžo abvieścili siabie chryścijanami, dyk heta stavić pierad vami peŭnyja maralnyja vymohi. Śviataja Inkvizycyja nie prymušała Sadoŭskaha i Janukieviča ŭzdymać štandar chryścijanskich kaštoŭnaściaŭ. Dapuskaju, jany mahli pieradumać paśla taho nakont chryścijanskaści, sapraŭdy, ciažki jejny kryž, ale ŭ takim razie treba było im abvieścić pra svoj vychad z partyi, i va ŭsialakim razie nie dapuskać juzańnia imia BNF dziela raskrutki takoha filmu. Abo pravieści źjezd i źmianić prahramu partyi.
Miž inšym, sprava nia tolki ŭ chryścijanstvie. Palityk — asoba publičnaja. Palityka — jahony asnoŭny zaniatak, meta — arhanizacyja kiravańnia supolnaściu hramadzianaŭ. Heta ŭpłyvaje na jaho stanovišča ŭ hramadztvie, vymahajučy ad jaho (ci jaje) časam bolš, čym ad inšych. Asablivy vysoki hramadzki status jość i ŭ dyplamataŭ, navat byłych. Takija asoby prosta nia majuć maralnaha prava karystacca hetym svaim asablivym vysokim hramadzkim statusam, prymajučy ŭdzieł u prajektach kštałtu dublavańnia sumnieŭnych filmaŭ i pierakładu łajanki.
U hramadztvie jość roznyja kulturnyja słai, vyšejšyja i nižejšyja. Niechta słuchaje Vivaldzi, a niechta hladzić «Kryminalnaje čytvo» i ryfmuje «Zianon‑chop». Ale kali asoba reprezentuje siabie jak pradstaŭnika elity, jana pavinna pavodzicca adpaviednym čynam z adpaviednaj etykaj i estetykaj (pra jakija tak lubić razvažać Piatro Vincentavič) i nie «adciahvacca» čas ad času, maŭlaŭ, «my ž taksama ludzi». Pry tym nia važnaje pachodžańnie čałavieka. Kali prahnieš kiravać hramadoj, pavodź siabie jak lider, ci, prynamsi, sprabuj. Aktor Rejhan i terminatar Švarcenehier, pryjšoŭšy ŭ palityku, stali palitykami, nazaŭždy pakinuŭšy raniejšaje ramiastvo.
U siońniašniaj palityčnaj sytuacyi PBNF hetaj kinaavanturaj dała ŭładzie čarhovy kozyr vyśmiejać partyju. Pryšpilna — Janukievič i Sadoŭski ŭ «Kryminalnym čytvie», daliboh, ja sam uśmichnuŭsia. Jak cikavostka heta, viadoma, pryvabna. Ale ci budzie chto hałasavać za ich, kali sprava dojdzie da surjoznaha? Nia viedaju, ci budu ja hałasavać za ich, kali naahuł heta samaja jarkaja padzieja, jakaja mnie zapomniłasia z usioj dziejnaści Partyi BNF za minułyja miesiacy pobač z admovaj ad padtrymki Milinkieviča? Śmiech — cudoŭnaja reč, ale adzin tolki śmiech nia jość palityčnym kapitałam.
Siarhiej Bohdan, Maładečna
Alaksiej Janukievič: Film nie piarečyć nijakim maim kaštoŭnaściam
Namieśnik staršyni partyi BNF Alaksiej Janukievič pryniaŭ udzieł u dublavańni na biełaruskuju movu filmu Kvencina Tarancina «Kryminalnaje čytvo». Alaksiej ahučvaŭ bajca Butča, jakoha ŭ filmie syhraŭ Brus Ŭilis. Hetaja akaličnaść vyklikała nieadnaznačny rezanans. Što pra heta dumaje sam Alaksiej?
Alaksiej Janukievič tłumačyć svaju pazycyju ŭ dublavańni filmu nastupnym čynam: «Ad taho momantu, jak ja ŭpieršyniu pahladzieŭ film, dla mianie «Kryminalnaje čytvo» stała adnym ź lubimych. Ja sam byŭ inicyjataram pierakładu na biełaruskuju movu mienavita hetaha filmu, a taksama paličyŭ za vialiki honar pryniać udzieł u jaho dublažy. «Kryminalnaje čytvo» navučyła mianie lahčej stavicca da mnohich žyćciovych momantaŭ, a taksama tryvać vykliki losu. Film sam pa sabie absalutna nie piarečyć nijakim maim kaštoŭnaściam, nie liču, što hety momant niejak moža adbicca na majoj palityčnaj karjery. Kali ŭ palityka jość čas i mahčymaść zajmacca nia tolki ŭłasna palityčnymi spravami, ale taksama ŭdzielničać u kulturnych ci niejkich inšych prajektach, to jon musić heta rabić. Mianie zaraz bolš aburała b toje, što na biełaruskaj movie vychodzić tak mała filmaŭ, a nia toje, što Alaksiej Janukievič biare ŭdzieł u ich dublavańni».
Udzieł ŭ reklamie myła nie pieraškodziŭ Rejhanu stać prezydentam ZŠA
Heta nie adziny vypadak, kali palityk zajmajecca ahučvańniem filmaŭ. Samy jaskravy prykład — kali dackaja karaleva ahučvała kazku Andersana. Nie mahu pahadzicca i z tymi, chto stavić znak roŭnaści miž filmam Tarancina i «Zianon‑chopam». Padabajecca nam heta ci nie, ale «Kryminalnaje čytvo» — adzin z samych značnych suśvietnych filmaŭ. Asabista staŭlusia da «Čytva» biez asablivaha pijetetu, ale zhodny, što jano było važnym etapam u raźvićci kinematohrafu. Toje, što sp.Janukievič ahučvaŭ «Kryminalnaje čytvo» — heta samastojny vybar palityka. Što da Rejhana i Švarcenehiera, to da taho, jak jany pryjšli ŭ palityku, jany hrali i ŭ admysłovych karcinach. Jak, skažam, Švarcenehier u «Konanie‑barbary». Takaja karcina mahła b być uchvalenaja i ŭ Trecim Rajchu. A Rejhan reklamavaŭ myła, ale heta nie pieraškodziła jamu stać prezydentam ZŠA.
Andrej Rasinski, kinakrytyk
