Siońnia spaŭniajecca 143 hady, jak u Vilni byŭ pakarany śmierciu hieroj paŭstańnia suprać rasiejskaha panavańnia Kastuś Kalinoŭski. U hety ž dzień u 1994 hodzie Viarchoŭny saviet Respubliki Biełaruś 12‑ha sklikańnia zaćvierdziŭ vyšejšuju ŭznaharodu krainy, orden Kastusia Kalinoŭskaha. U noč na 22 sakavika 2006 hodu, padčas moładzievaj akcyi pratestu, Kastryčnicki plac Miensku abviaścili placam Kastusia Kalinoŭskaha.
Ideju nazvać Kastryčnickuju płošču imiem Kastusia Kalinoŭskaha ahučyŭ piśmieńnik Uładzimier Arłoŭ. A litaralna praź niekalki hadzinaŭ mastaki ŭvasobili jaje na pałotniščy, kaža mastak Alaksiej Maračkin.
«Heta była vydatnaja ideja, heta tak zdorava. I ja sabraŭ svaich mastakoŭ, čałaviek vosiem. My zrabili vialikuju raściažku – majsterni nie chapała. Napisali «Płošča Kastusia Kalinoŭskaha», abličča Kalinoŭskaha, «Pahoniu» namalavali. I ja prymaju rašeńnie: vy mianie abmatajcie vakoł, ja apranu kurtku i voś z hetym ja pajšoŭ. Mianie nie zatrymali, ja padyjšoŭ da moładzi, kažu: davajcie, razharnicie mianie. I hetak źjaviłasia raściažka».
U svoj čas orden Kastusia Kalinoŭskaha nie atrymaŭ nivodzin čałaviek, bo ŭ 2000 hodzie členy pałaty pradstaŭnikoŭ vykraślili jaho z rejestru dziaržaŭnych uznaharodaŭ. Tamu abvieščańnie Kastryčnickaj płoščy płoščaj imia Kastusia Kalinoŭskaha udzielniki namiotavaha lahieru ŭspryniali ź vialikaj radaściu, kaža adzin udzielnikaŭ padziejaŭ, siabra moładzievaj arhanizacyi «Pravy aljans» Juraś Karetnikaŭ.
«Uspryniali vielmi pazytyŭna, bo heta naš nacyjanalny hieroj. Ja asabista nie prysutničaŭ, bo nas zatrymlivali preventyŭna i ja atrymaŭ siem sutak. Ale pra toje, što adbyvajecca na płoščy, ja viedaŭ adsotkaŭ na 70. Bo ludzi pastupali ŭvieś čas: chto ježu nios, chto koŭdry i ich zatrymlivali. I, kaniečnie, hetaje abviaščeńnie adbyłosia nie vypadkova, heta peŭnyja znaki. A siońnia, ja liču, što ŭsie patryjatyčnyja siły pavinnyja ŭzhadać našaha zmahara za volu ajčyny Kastusia Kalinoŭskaha. Taksama ŭzhadać padziei, jakija adbyvalisia na płoščy Kalinoŭskaha hod tamu. Heta nie apošniaje naša zmahańnie, buduć zmahańni napieradzie. I duch našaha Jaśki‑haspadara z‑pad Vilni zaŭsiody budzie prysutničać u našych sercach i našych rozumach».
Toje, što imia Kastusia Kalinoŭskaha, jak symbal i prykład zmahańnia ŭziała dla siabie sučasnaja biełaruskaj moładź, daje spadziavańni na lepšuju budučyniu Biełarusi, kaža były deputat Viarchoŭnaha Savietu, jaki hałasavaŭ za orden Kalinoŭskaha, staršynia TBM Aleh Trusaŭ.
«Toje, što imia Kalinoŭskaha ŭvieś čas uspłyvaje na roznych skryžalach našaj historyi, śviedčyć pra toje, što jahonaja sprava nazaŭždy zastaniecca ŭ dumkach našaha naroda. Jana zaŭždy asabliva natchniała moładź na zmahańnie, na pieramohu. I jahonaje imia i sprava nazaŭždy zastanucca takimi».
Jak paviedamiŭ Juraś Karetnikaŭ, «Pravy aljans» planuje siońnia pravieści akcyju pamiaci, pryśviečanuju Kastusiu Kalinoŭskamu.
