У Беларусі няма палітычнага жыцьця. Лішні доказ — нуль рэакцыі з боку партыяў на фактычнае абвяшчэньне тэрмінаў парлямэнцкай кампаніі.
Раней кіраўніца ЦВК цьвердзіла пра 12 кастрычніка як аптымальную дату. Але на сустрэчы зь Ярмошынай 28 студзеня Лукашэнка раптам нагадаў, што могуць быць два туры. Пад гэтай маркай выбары мяркуецца прызначыць на канец верасьня.
Падаецца, што сапраўдным матывам можа быць жаданьне ссунуць кампанію на лета ды самы пачатак восені. Лета — увогуле мёртвы сэзон для палітыкі, у верасьні ж беларусы жывуць клопатамі пра ўраджай. Таму агітацыя за датэрміновае галасаваньне (маштабы якога ў нас растуць з кожнай кампаніяй такімі тэмпамі, што хутка, здаецца, асноўны дзень галасаваньня стане рудымэнтам) будзе выглядаць натуральным клопатам пра інтарэсы электарату. Маўляў, "адстраляўшыся" загадзя, зможаце са спакойнай душой выпраўляцца ў выходны на соткі.
Выбары, нават такія ўмоўныя, як у нас, апрыёры ствараюць для ўладаў момант дыскамфорту ўжо таму, што міжволі нагадваюць паспалітаму люду аб прынцыпе ратацыі кіроўных элітаў. Таму звышзадача вэртыкалі — каб электаральная кампанія прайшла як мага болей непрыкметна. Мінімум палітызацыі насельніцтва. Кажучы кампутарнай мовай, тэму выбараў стараюцца згарнуць у сыстэмны латак.
Што ж да тактыкі ўладаў, то яны, мусіць, прытрымліваюцца меркаваньня, што ад дабра (у іхнім разуменьні:) дабра не шукаюць. Малаімаверна, што пойдуць на экспэрымэнт з партыйнымі сьпісамі. Хаця тэарэтычна такі варыянт магчымы: адпаведныя зьмены ў заканадаўства можна ўнесьці на веснавой сэсіі Нацыянальнага сходу, ну а "Белая Русь" заўжды пад рукою:) Так ці іначай, добра змазаная адміністрацыйная машына забясьпечыць вынікі як у аптэцы.
Таму можна зрабіць шырокі жэст: маўляў, хай сабе прысылаюць з-за мяжы колькі заўгодна назіральнікаў! Галоўнае вырашаецца лятэнтна. Ну а візуальна на участках будзе ўсё ў ажуры, камар дзюбы не падаткне.
Тытульная апазыцыя, адчуваючы асуджанасьць, рыхтуецца да новай кампаніі млява, інэрцыйна. Так і ня ўтрэсьлі дасюль даўно абяцаны сьпіс кандыдатаў ад АДС паводле прынцыпу "адзін кандыдат — адна акруга". Ня кажучы ўжо пра распрацоўку адзінай стратэгіі, стылістыкі, мэсыджу электарату і г.д. Дый ня ўсе апазыцыянэры згодныя гуляць паводле правілаў АДС. У Статкевіча, Мілінкевіча, каго-кольвек яшчэ — свае сцэнары (на сёньня ня надта выразныя).
Пакуль выглядае даволі імаверным, што паўторыцца сюжэт леташніх мясцовых выбараў, калі былі дэкляраваныя прыгожыя пляны скаардынаваных дзеяньняў, а потым атрымалася "хто ў лес, а хто па дровы". Канчаткова сапсавала справу ідэя "два ў адным": памятаеце, перадвыбарчую агітацыю тады вырашылі сумясьціць са зборам подпісаў дзеля вылучэньня на чарговы кангрэс АДС — і ў выніку пытаньні "ўнутрывідавай барацьбы" засланілі ўсё астатняе.
Зараз у апазыцыі таксама не праглядаецца моцнай ідэалёгіі кампаніі, бачаньня яе як нейкага зьвяна ў паліттэхналягічным ланцугу. Ва ўлады ж, як ні дзіўна, ідэалёгія ёсьць. Як трапна выказаўся ў гутарцы са мной палітоляг Віктар Чарноў, гэта — "імітацыя легітымацыі". Зь ягоных слоў, сёньня няма ні вонкавых, ні ўнутраных чыньнікаў, каб змусіць уладу да нейкай лібэралізацыі выбарчага заканадаўства ды электаральнай практыкі.
